«لوگو دیزاین» و مسئله‌ کپی

لوگوی برندها و سازمان‌هایی عوض نمی‌شود که تعطیل شده باشند. گویی این قاعده برندهای مهم جهان است. این سوی و آن سوی جهان سازمان و برندها هرچند سال یک‌بار لوگوهایشان را به‌‌روز می‌کنند. نه برای تنوع که برای نشان‌دادن پویایی و به‌روزبودن برند و سازمان‌شان. مخاطبان نمی‌دانند درون سازمان‌ها و برندها چه می‌گذرد، تغییرهایی هم که در ساختار و در کارشان می‌دهند لزوما برای مخاطبان محسوس و ملموس نیست. همین است که صاحبان برندها و مدیران سازمان‌ها تصمیم می‌گیرند برای نشان‌دادن زنده‌بودن و پویایی سازمان‌، تغییرهایی در چهره بیرونی سازمان انجام دهند. این دلیل اصلی تغییرهای لوگوهای برندهای جهان است. از سازمان ناسا و شرکت‌های هواپیمایی بین‌المللی گرفته تا برندهای غذایی و شرکت‌ها متوسط همه، همین کار را می‌کنند. از‌ این روست که تغییر لوگوی شبکه سوم سیما هم فهمیدنی است. شبکه سه این کار را در زمان درستی هم انجام داده. این شبکه هم‌‌زمان با تغییر کیفیت تصاویرش به HD لوگویش را تغییر داده. هم‌زمانی تغییر لوگو با یک اتفاق مهم در آن سازمان تصمیم درستی است.

در لوگوی جدید شبکه سه، طراح هویت لوگو را حفظ کرده و به قاعده بازطراحی بسیاری از برندهای جهان سعی در ساده‌ترکردن آن داشته. تصمیم درستی گرفته که المان سمت چپی را کوتاه‌تر کند. این شاید تنها چیزی بود که می‌شد کوتاه‌ کند تا لوگو ساده‌تر شود. اینکه بعد از چنین کاری نتیجه شبیه لوگوی دیگری شده غیرقابل کنترل است. آنچه در لوگو دیزاین، مهم است یکی تأثیری است که در شخصیت برند و سازمان می‌گذارد و دیگری اثری است که در ارتباطات بصری می‌گذارد. چه شبیه لوگوی دیگری باشد، چه نباشد. این همه لوگو در جهان طراحی شده، هیچ کسی نمی‌تواند پیش و پس از طراحی تک‌تک لوگوهای جهان را نگاه کند و مطمئن شود که شبیه این لوگو در جهان وجود ندارد. عموما هر لوگویی چند لوگوی شبیه به خودش دارد. به‌جای این حاشیه‌ها باید نشست و تحلیل کرد که آیا تأثیر لوگوی جدید در ارتباطات بصری آن برند منطبق با هدف‌های پیش از طراحی بوده یا نبوده. دیزاین لوگوی شبکه خبری CNN، شبیه لوگوی برند White Westinghouse است. این شباهت هیچ لطمه‌ای به هیچ‌کدام‌شان نزده. اینان نه رقیب هم هستند و نه این شباهت فرمی، اهمیتی در ارتباط بصری این دو برند با مخاطبان‌شان دارند.  واضح است که لوگوی جدید شبکه سه، در ادامه لوگوی قبلی آن است و منطق دیزاین آن کاملا واضح و روشن است. بی‌مسئولیتی است که با دیدن هر شباهتی بلافاصله شبکه‌های اجتماعی را پر کنیم از قضاوت‌های نامحترمانه‌ و بدون استدلالی که طراح را متهم به کپی‌کاری کنیم. این رفتارها بی‌آنکه چیزی به گرافیک و دیزاین ایران اضافه کند در کمین، مترصد دیزاینی نشسته تا به لوگوی مهمی یا طراحش هجمه‌ها کند و فضا را آلوده. طراحی لوگو، برای کسی که مدام در حال طراحی است اصلا کار سختی نیست که بخواهد برای آن خود را درگیر چنین مخاطره‌هایی کند. شباهت‌های ساخته‌های بشر در همه زمان‌ها بوده. حتی آن زمان که نه شبکه اجتماعی در کار بوده، نه اینترنتی و نه ارتباطی بین آدم‌ها در قاره‌های مختلف.

تورج صابری‌وند / روزنامه شرق