ایتوهیروُتُشی (Hirotoshi Itoh) مجسمه سازی ژاپنی است که به خاطر ایدههای طنزآمیز، تخیلی و توانایی باورنکردنیاش در انعطاف پذیر و سبک نشان دادن سنگ شناخته شده است. شغل خانوادگی او از سال 1879، سنگتراشی بوده که انتخاب گرایش فلزکاری دانشگاه هنرهای توکیو نیز برای ادامه تحصیل باعث شد تا با مراودت با سایر هنرمندان فلزکار خلاقیت و روش فکریاش پایهگذاری شود. در این دوران آثاری خلق کرد که جسم و ظاهر سخت و سرد فلز در آنها به موجودیتی گرم و قابل لمس تبدیل شده بود.
پس از فارغ التحصیلی، او به کسب و کار خانوادگی خود یعنی سنگ تراشی برای ساخت سنگ قبر، یادبود و مجسمه سازی مذهبی پرداخت ولی با این حال، در زمانهای آزادش او از تخیل خود برای ایجاد آثار هنری خلاقانه و غیر متعارف استفاده کرد.
در دستان استادانه ایتو هیروُتُشی، سنگ معمولی تبدیل به موجودی غریب، مشوش و شوخ آمیز می شود که شما را وادار به دوباره نگاه کردن میکند.
آثار ایتو را میتوان به دو گروه تقسیم کرد: یکی مجسمههایی است که ایتو از سنگ مرمر یا گرانیت خلق میکند و ظاهر آنها را به گونهای میتراشدکه در نگاه اول به نظر نمیآیند از جنس سنگ باشند(در این آثار با استفاده از تجهیزات سنگ تراشی سنتی مانند اسکنه (مغار) و اره، گرانیت و سنگ مرمر را به لباس، کیف سکه، نان، چهرههای خنده دار و دیگر اشیای سوررئالیست تبدیل میکند).
گروه دیگر مجسمههایی است که از سنگهای بستر رودخانه به وجود میآورد و در این مجسمهها با حفظ فرم طبیعی سنگ و تنها با اندکی تغییر، شخصیت جدیدی به آنها میبخشد. ایتو این آثار را از دل قلوه سنگهایی که از بستر رودخانه نزدیک محل زندگیاش در شهر ماتسوموتو (استان ناگانو، ژاپن) پیدا میکند به وجود آورده است. او همانطور که سنگ را میتراشد با حفظ ساختار، شکل اولیه سنگ را بهبود میدهد و با افزودن اشیاء غیرمرتبط مانند دندان مصنوعی، الیاف، صدف و اشیاء فلزی گوناگون، به آثارش جان میدهد.
با وجود تفاوت در روش ساخت، موضوع آثار هر دو گروه، تصاویر و اشیای زندگی روزمره است. ویژگی عمده همه آثار هیروتشی در این نکته نهفته است که او تلاش میکند این تصور را ایجاد کند که سنگ چیزی بیشتر از یک سنگ است و یا حتی یک مادهای متفاوت است.
ایتو بیست سال پیش با همراهی دوستانش پروژهای را برای ارائه آثار هنری دستی در فضای باز آغاز کرد که با گسترش آن، امروزه به جشنواره سالانه هنرهای دستی شهر ماسیموتو تبدیل شده است. او همچنین در نقش مدیر سازمان غیرانتفاعی دبیرخانه نمایشگاه صنایع دستی ماتسوموتو (The Secretariat of Crafts Fair Matsumoto)، هم به گونه فعالانهای رشد هنرهای دستی معاصر منطقه ناگانو را ترویج میکند.
اگرچه سنگ، مادهای سخت و دارای ظاهری خشن است ولی آثار سنگی ایتو دارای لطافت و طنز زیبایی هستند. خودش اعتراف میکند زمانی احساس خرسندی میکند که مجسمههایش بتواند لبخند به لب هر کسی که با آنها روبرو میشود، بیاورد.
ترجمه و گردآوری: ع. جلالی