پلتفرم X (توییتر سابق) با معرفی قابلیت جدیدی برای ویرایش تصاویر با استفاده از هوش مصنوعی، بار دیگر با موجی از انتقادها، بهویژه از سوی هنرمندان و طراحان، مواجه شده است. این ویژگی که بهتازگی در دسترس کاربران قرار گرفته، امکان ویرایش هر تصویری را که در این شبکه اجتماعی منتشر شده باشد، تنها با چند کلیک فراهم میکند؛ موضوعی که نگرانیهای جدی درباره مالکیت آثار، سوءاستفاده و نقض حریم شخصی ایجاد کرده است.
بر اساس این بهروزرسانی، تمامی تصاویر منتشرشده در X به گزینهای با عنوان «ویرایش تصویر» مجهز شدهاند. کاربران میتوانند با کلیک روی این گزینه و وارد کردن یک پرامپت متنی، تغییرات دلخواه خود را از طریق هوش مصنوعی اعمال کنند و خروجی نهایی را دانلود یا دوباره در پلتفرم منتشر کنند. نکته بحثبرانگیز این است که این قابلیت بهصورت پیشفرض فعال شده و ظاهراً راه مشخصی برای غیرفعالسازی آن وجود ندارد.
منتقدان میگویند این ویژگی نهتنها آثار هنری مستقل، بلکه تصاویر مربوط به مالکیتهای فکری شناختهشده در حوزه سینما، تلویزیون و بازیهای ویدیویی را نیز در معرض دستکاری قرار میدهد. در حالی که پیش از این هم ابزارهای هوش مصنوعی امکان ویرایش تصاویر را فراهم میکردند، اضافه شدن این قابلیت بهصورت مستقیم در یک شبکه اجتماعی پرمخاطب، بهمنزله عادیسازی و تشویق این روند تلقی شده است.
واکنش هنرمندان به این تغییر عمدتاً منفی بوده و بسیاری از آنها اعلام کردهاند که دیگر آثار خود را در X منتشر نخواهند کرد. برخی از کاربران هشدار دادهاند که این قابلیت صرفاً تهدیدی برای هنرمندان نیست، بلکه میتواند تمام کاربران را در معرض خطر قرار دهد؛ چرا که تصاویر افراد واقعی، از جمله عکسهای شخصی و خانوادگی، نیز بدون رضایت صاحبان آنها قابل ویرایش هستند.
در شبکههای اجتماعی، هشدارهایی درباره انتشار تصاویر واقعی (IRL) در X منتشر شده و کاربران نسبت به پیامدهای امنیتی و اخلاقی این قابلیت ابراز نگرانی کردهاند. نبود گزینه «رضایت» یا «انصراف» باعث شده این تصمیم X بهعنوان یکی از بحثبرانگیزترین تغییرات اخیر این پلتفرم توصیف شود.
در حال حاضر، ابزارهایی مانند Nightshade و Glaze که برای جلوگیری از استفاده آثار هنری در آموزش مدلهای هوش مصنوعی توسعه یافتهاند، تأثیری بر جلوگیری از ویرایش تصاویر در X ندارند. برخی کاربران پیشنهاد دادهاند تنظیمات مرتبط با هوش مصنوعی در بخش حریم خصوصی بررسی شود، اما طبق اطلاعات موجود، این تنظیمات بهطور مشخص شامل ویرایش تصویر نمیشوند. حتی طبق اعلام Grok، فعلاً راهی برای غیرفعال کردن این قابلیت وجود ندارد.
از دیگر راهحلهای موقتی که مطرح شده، آپلود تصاویر با فرمت GIF بهجای JPG است؛ روشی که میتواند مانع ویرایش شود، اما به قیمت کاهش کیفیت تصویر تمام میشود.
در این میان، برخی تحلیلگران معتقدند شرکتها و صاحبان بزرگ مالکیتهای فکری ممکن است بهزودی نسبت به این قابلیت واکنش نشان دهند. سابقه مخالفت شرکتهایی مانند دیزنی با بازتولید آثارشان توسط ابزارهای هوش مصنوعی، نشان میدهد که این موضوع میتواند ابعاد حقوقی گستردهتری پیدا کند.
