با عرضه خودروی كوییك با استایلی مدرن كه به جرات می توان آن را زیباترین و به روزترین طرح عقب خودرو در میان خودروهای تولید داخل تاكنون قلمداد نمود، به نظر می رسید حركتی در حوزه توسعه محصول در گروه سایپا آغاز شده است و كوییك طلایه‌دار این حركت است.
حركتی كه دربازدید سال 1394 معاونت علمی ریاست جمهوری دكتر ستاری از مركز تحقیقات سایپا و نوید طراحی و توسعه محصولات جدید سایپا بر روی مگاپلتفرم سایپا رسانه ای گردید اگرچه كه وعده تولید و عرضه محصولات از سال 1395 تا كنون با سپری شدن قریب به پنج سال از زمان وعده داده شده در آن بازدید هنوز محقق نشده است.
به هرصورت در تاریخچه توسعه محصولات خودروسازان داخلی می‌توان خودروی كوییك را نقطه مهمی دانست زیرا علاوه بر قدمی رو به جلو از منظر استایل، از منظر فیچرها نیز اولین خودروی داخلی محسوب می شد كه همزمان به امكاناتی نظیر گیربكس اتوماتیك CVT،فرمان برقی،سیستم كنترل پایش بادتایر، كروز كنترل، سیستم محدودكننده سرعت و… مجهز میشد (اگرچه تولید آن نسخه كامل هم دیری نپایید!)
اما غیر از حركتهای منقطع مذكور به نظر می رسد نوعی عقب گرد را در نسخه‌های جدید كوییك شاهد هستیم!
داستان از اینجا شروع میشود كه در محصول كوییك، سایپا، نامی هوشمندانه را برای محصول انتخاب نمود نامی كه علاوه بر آنكه تداعی كننده سرعت در زبان لاتین است اما اشاره به روستایی در حوالی كرمانشاه دارد (روستایی كه سایپا در آن احداث مدرسه ای را نیز به انجام رساند ) بگذریم از آنكه این نام با هم‌آوایی نزدیك به یكی از موفقترین محصولات گروه رنو-نیسان دربازارهای جهانی یعنی رنوكویید از آن جهت نیز چالش برانگیز محسوب می شود و همه اینها البته حكایت از نامگذاری حسابشده از سوی خودروساز دارد .
سایپا در نام نوشت پشت خودرو نیز از یكی از برجسته ترین طراحان گرافیک ایران بهره گرفت اگرچه رسماً هیچگاه از سوی سایپا نام طراح لوگوتایپ اعلام نگردید اما تقدیر از “دامون خانجانزاده ” در اختتامیه پنجمین جایزه سرونقره ای بخاطر طراحی فونت كوییك پرده از صاحب اثر مذكور برداشت.
دامون خانجانزاده یكی از سرشناس ترین طراحان گرافیک ایران در حوزه طراحی فونت فارسی محسوب میگردد. او از شاگردان بارز مرتضی ممیز است همان گرافیست برجسته ای كه نشان سایپا ،یادگار ممتازش محسوب میگردد.
طراحی نام نوشت فارسی برای محصولات داخلی به خودی خود چالش بزرگی محسوب می شود چرا كه بسیاری از طراحان گرافیک كشور اگرچه در عرصه هنری (طراحی پوستر تاتر یا آلبومهای موسیقی) بسیار خوب كاركرده اند اما هم به سبب عدم ارتباط جامعه هنری كشور با بنگاههای بزرگ صنعتی و هم به دلیل تسلط فونتهای لاتین برمحصولات تجاری عملاً تجربه موفق كاربرد فونتهای فارسی در محصولات تجاری بسیار محدود است.
در صنعت خودرو كه وضعیت بسیار بدتر است تجربه های خودروسازان داخلی روی محصولات پیشین بشدت ناپخته و گاها” آزاردهنده بود حال آنكه در اغلب كشورهای دنیا نام نوشت پشت خودرو با خط رایج همان كشور نگاشته می شود. فونتهای خودروهای داخلی نظیر ساینا و دنا كه از منظر طراحی بشدت ابتدایی و ناپخته است.
اما در طراحی نام نوشت فارسی كوییك تلاشی رو به جلو برای دستیبابی به فونتی دارای پویایی و همخوان با مشخصات بصری محصول (خطوط خمیده پشت خودروی كوییك ) به چشم می خورد تلاشی كه به نظر می رسد طراح این پروژه در دستیابی به فونتی كه بتواند سرعت و شتاب را متناسب با ابعاد خودرو تداعی كند موفق بوده است .
نام نوشت طراحی شده برای خودروی كوییك سایپا
وقتی نام نوشت طراحی شده توسط دامون خانجانزاده در كنار نشان سایپا كه توسط استادش مرتضی ممیز در پشت خودرو جای میگیرد نتیجه دلپذیرتر به نظر می رسد و مشتری ایرانی امیدوار می شود كه پتانسیلی كه در فونتهای ایرانی برای جای گرفتن بر محصولات داخلی خودروسازان وجود دارد، كم كم قابلیت تحقق یافتن می‌یابد.
بخصوص آنكه باز شركت سایپا در آن مقطع زمانی از پتانسیل‌های این فونت در جاهای دیگر خودرو نیز بهره برد (بهر ه گیری از حرف “ك” طراحی شده در نام نوشت، به عنوان نماد شتاب برروی در همراستا با خطوط استایلی خودرو و یا برچسب‌های چسبانده شده در كنار خودرو)
اقدام عجیب سایپا!
این روزها در خیابانها شاهد آن هستیم كه سایپا در اقدامی عجیب فونت فارسی را از پشت خودروی كوییك حذف كرده است (همانند همه آپشنهای دیگر نظیر گیربكس اتوماتیك و یا فرمان برقی و…كه دیگر در محصول نیست!) و محصول را با فونتی عرضه كرده است كه میشود با یك جستجوی ساده در وبگاهها ی لاتین پیدا نمود حتی خودروساز به خود این زحمت را نمی دهد كه تكه های فونت قبلی را از جاهای مختلف خودرو(نظیر پایین آینه ها ) پاك كند و فونت لاتین را به مبتذلترین وجه ممكن ، در سایزی نامناسب به پشت خودروهای جدید خود می چسباند!
آیا به راستی این حركت را نمی توان به عنوان نشانه ای از عقبگردی آشكار در حوزه طراحی محصول در صنعت خودروی ایران تلقی نمود، واقعاً دلیل سهل انگاری خودروسازِ داخلی نسبت به خط فارسی چیست و چرا حركتهایی كه در این حوزه آغاز می شود تداوم نمییابد؟
شاید اگر همه اینها را نشانه ای بدانیم و كنارِ به طول انجامیدن عرضه محصولاتی كه وعده اش پنج سال پیش داده شده بود، بگذاریم و یا حذف فیچرهای متنوع را از محصولات این خودروساز ببینیم، دیگر باید مرثیه خوان رویایی باشیم كه به نظر می رسید در خصوص این خودروسازی داخلی، شكل گرفته بود….
مطلب ارسالی از : نیما پورصمیمی
