طراحی فیگوراتیو یکی از بنیادی‌ترین مهارت‌ها در مسیر رشد طراحی است. درک نسبت‌های بدن، نور، حجم و حرکت، پایه‌ی بسیاری از شاخه‌های هنر از جمله طراحی شخصیت، تصویرسازی و حتی انیمیشن را شکل می‌دهد. اثر روی جلد مجله ImagineFX در این ماه نمونه‌ای از تمرین‌ها و طرح‌هایی است که هر روز صبح انجام می‌دهم تا خودم را به‌عنوان هنرمند ارتقا دهم. این فیگور را با هدف تمرکز بر درک ارزش‌ها (روشنایی و تیرگی) و نورپردازی طراحی کرده‌ام.
من از رفت‌و‌برگشت بین پرتره‌های رنگی و سیاه‌وسفید لذت می‌برم، زیرا هر کدام مهارت‌های متفاوتی را تقویت می‌کنند. اگر تازه‌کار هستید، پیشنهاد می‌کنم ابتدا با رنگ سیاه‌وسفید کار کنید. این تمرین به شما کمک می‌کند تا ارزش‌های نوری را بهتر درک کنید، اصول نورپردازی را بیاموزید و قبل از ورود به دنیای رنگ، با تکنیک نقاشی آشنا شوید.
داشتن یک هدف مشخص در هر تمرین می‌تواند روند یادگیری را سرعت دهد و باعث شود از تمرین‌های خود بیشترین بهره را ببرید. بسیاری از هنرمندان بدون هدف مشخص، موضوعی تصادفی برای طراحی انتخاب می‌کنند، در حالی که اگر بدانید می‌خواهید روی چه مهارتی تمرکز کنید، مسیر رشدتان بسیار هدفمندتر خواهد شد.
۱. هر روز یک صفحه آناتومی و یک صفحه طراحی فیگور کار کنید
بهترین توصیه‌ای که می‌توانم به هنرمندانی بدهم که می‌خواهند در طراحی فیگور یا طراحی شخصیت پیشرفت کنند، این است که عادت کنند روزانه یک صفحه تمرین آناتومی انجام دهند. روی یک بخش خاص از بدن تمرکز کنید (مثلاً دست، پا یا شانه) و سپس همان بخش را در یک صفحه طراحی فیگور یا طراحی ژست به‌کار ببرید.
این کار مانند تمرین روزانه ورزشکاران حرفه‌ای است؛ آن‌ها برای تقویت عملکرد خود هر روز وزنه می‌زنند، تمرین کششی انجام می‌دهند یا هوازی کار می‌کنند. در طراحی هم باید تمرین روزانه را به عادت تبدیل کنید. در چند هفته‌ی اول ممکن است سخت به نظر برسد، اما بعد از یک ماه این تمرین تبدیل به بخشی از برنامه‌ی روزانه‌تان می‌شود و از انجامش لذت خواهید برد.
۲. یک صفحه از حافظه طراحی کنید
تمرین عالی دیگری برای تثبیت دانش آناتومی که از تمرین‌های قبلی به‌دست آورده‌اید، این است که بدون نگاه کردن به مرجع، همان طرح‌ها را از حافظه بازطراحی کنید.
این کار شما را وادار می‌کند از ذهن خود طراحی کنید. چنین تمرینی باعث تقویت مهارت مشاهده و دقت شما می‌شود و به شما کمک می‌کند هنگام انجام تمرین‌های دیگر، تمرکز بیشتری داشته باشید؛ چون می‌دانید باید آن‌ها را به حافظه بسپارید تا بعداً از ذهن بازآفرینی‌شان کنید. این مهارت بعدها هنگام طراحی بدون مرجع یا ساده‌سازی طرح‌های مرجع بسیار مفید خواهد بود.
۳. از استادان بزرگ بیاموزید
مطالعه‌ی کتاب‌های آناتومی و طراحی فیگوراتیو از استادان قدیم و معاصر مثل اندرو لومیِس، جورج بریدگمن، والت رید و مایکل همپتون بسیار مفید است. ابتدا مطالب را بخوانید بدون آن‌که طرح‌ها را کپی کنید. این کار کمک می‌کند تا مفاهیم و تفکرات آن‌ها را بهتر درک کنید. سپس دوباره به کتاب برگردید و طرح‌ها را با در نظر گرفتن توضیحاتشان بازطراحی کنید.
من در ابتدای مسیر اشتباه می‌کردم که فقط طرح‌ها را کپی می‌کردم و متن را نادیده می‌گرفتم. اما بعدها فهمیدم ترکیب خواندن و کپی کردن، درک بسیار عمیق‌تری از آناتومی و طراحی بدن به من داد.
۴. همیشه یک دفتر طراحی همراه داشته باشید
همیشه یک دفتر طراحی با خودتان حمل کنید و از محیط اطراف نقاشی کنید. این تمرین بسیار ارزشمند است و باعث می‌شود ارتباط عمیق‌تری با دنیای واقعی برقرار کنید.
امروزه بسیاری از هنرمندان فقط از تصاویر تکراری اینترنتی استفاده می‌کنند و به همین دلیل بخشی از «جادوی مشاهده‌ی مستقیم» را از دست می‌دهند. طراحی از زندگی واقعی باعث می‌شود آثار شما شخصی‌تر و منحصربه‌فردتر شوند. علاوه بر این، تجربه‌ی مشاهده‌ی روزمره باعث می‌شود «کتابخانه‌ی ذهنی» شما از فرم‌ها و حرکات واقعی غنی‌تر شود.
۵. از آثار مورد علاقه‌تان کپی کنید و مطالعه انجام دهید
ای کاش در آغاز مسیر هنری‌ام این را می‌دانستم: از کپی کردن آثار دیگران نترسید، به‌ویژه آثاری که شما را هیجان‌زده می‌کند یا دوست دارید از آن‌ها الهام بگیرید. من کارم را از دنیای هنرهای زیبا شروع کردم و متأسفانه آن فضا باعث شد احساس گناه کنم وقتی سعی داشتم با تقلید از آثار دیگران یاد بگیرم.
اما در واقع، تمام هنرمندان در طول تاریخ از پیشینیان خود آموخته‌اند — درست مثل یادگیری زبان از والدین. ما در هنر هم «والدین هنری» داریم که به ما یاد می‌دهند چطور با فرم، رنگ، خط، ترکیب‌بندی و ارزش‌ها ارتباط برقرار کنیم. مهم این است که در نهایت، پیام شخصی خودمان را با این زبان بیان کنیم.
۶. طراحی‌های سریع و فیگورهای طولانی هر دو را تمرین کنید
در طراحی فیگوراتیو و ژست، هم تمرین‌های سریع انجام دهید و هم طراحی‌های طولانی و دقیق. هرکدام مهارت‌های متفاوتی را پرورش می‌دهند و مکمل یکدیگرند. طراحی سریع باعث می‌شود روی ریتم، فرم کلی، وزن و حرکت تمرکز کنید.
در مقابل، طراحی طولانی به شما فرصت می‌دهد تا روی فرم، نورپردازی، جزئیات و نقطه‌ی تمرکز کار کنید. پیشنهاد می‌کنم یاد بگیرید هم خطوط سریع و پرانرژی بکشید و هم خطوط آرام و کنترل‌شده. تسلط بر هر دو نوع حرکت دست، باعث افزایش کنترل شما بر ابزار و رسانه‌ی نقاشی خواهد شد.
۷. از اشتباه کردن نترسید
یکی از مهم‌ترین توصیه‌ها برای هنرمندان تازه‌کار (و حتی حرفه‌ای) این است که از خودتان انتظار کمال نداشته باشید. هر نقاشی و طراحی لازم نیست بی‌نقص باشد. نترسید از این‌که اشتباه کنید، چون اشتباه بخشی از فرایند یادگیری است.
همچنین منتظر تصویر یا موضوع «ایده‌آل» نباشید تا طراحی کنید. هر چیزی که برایتان جالب است یا دلتان می‌خواهد درباره‌اش بیشتر بدانید، موضوع مناسبی برای تمرین است. تجربه و تکرار با مداد و کاغذ بهترین راه برای پیشرفت است.
۸. اشکال و فرم‌های پایه را تمرین کنید
احتمالاً بارها از معلمان شنیده‌اید که باید اشکال پایه را تمرین کنید — و این توصیه کاملاً درست است. تمرین طراحی فرم‌های ساده مثل استوانه، مکعب، مخروط، دایره، بیضی، مثلث و مربع، اساس طراحی سه‌بعدی را شکل می‌دهد.
کشیدن صفحات مملو از این اشکال از زوایای مختلف، نه‌تنها تمرین خوبی برای هماهنگی چشم و دست است، بلکه ذهن شما را از دید دوبعدی کاغذ به تفکر سه‌بعدی تغییر می‌دهد. این مهارت پایه‌ای برای طراحی هر نوع فیگور یا شیء پیچیده‌تر است.
۹. هر وقت تردید داشتید، طراحی کنید
سعی کنید تا جایی که ممکن است طراحی کنید. به یاد داشته باشید هنرمندانی که در حرفه‌ی شما فعالیت می‌کنند، معمولاً روزانه هشت ساعت یا بیشتر طراحی، نقاشی یا ایده‌پردازی می‌کنند. اگر عاشق طراحی هستید، این میزان تمرین باید برایتان هیجان‌انگیز باشد، نه خسته‌کننده.
۱۰. از خودتان مراقبت کنید
سلامت جسمی و ذهنی‌تان را فراموش نکنید. زمانی را برای ورزش کنار بگذارید — چه دوچرخه‌سواری باشد، چه پیاده‌روی، وزنه‌زدن یا هر فعالیتی که برایتان لذت‌بخش است.
این کار نه‌تنها انرژی جسمی لازم برای فعالیت هنری را تأمین می‌کند، بلکه از فرسودگی ذهنی هم جلوگیری می‌کند. همچنین وقت‌گذراندن با خانواده و دوستان را از یاد نبرید. ما موجوداتی اجتماعی هستیم و ارتباط انسانی برای حفظ تعادل روانی‌مان ضروری است.
جاشوا بلک نزدیک به ۱۸ سال است که در صنعت بازی‌های ویدیویی فعالیت دارد و در حال حاضر به‌عنوان طراح مفهومی ارشد در استودیوی مستقل Stoke Games کار می‌کند. او همچنین به‌صورت آنلاین تدریس طراحی فیگور و آناتومی انسان را برعهده دارد.