در روزهای اخیر، نصب یک دیوارنگاره کریسمسی در یکی از محلههای غرب لندن به موضوع داغ شبکههای اجتماعی تبدیل شده است؛ تصویری بزرگ و پرجزئیات که قرار بود فضای جشنهای زمستانی را تداعی کند، اما بهجای آن، با واکنشهای خشمگین و طنزآلود مردم روبهرو شد. دلیل این موج انتقاد، استفاده بیمحابا از هوش مصنوعی تولید تصویر بدون هرگونه نظارت حرفهای از سوی طراح بوده است.
این دیوارنگاره بر فراز یک مجموعه رستورانی نصب شده بود و از دور شاید یک صحنه زمستانی بهنظر میرسید، اما نزدیکتر که میشدی با چهرههای نامتوازن، اندامهای عجیب، آدمبرفیهای دفرمه و ترکیبهای بیمنطق از انسان و حیوان مواجه میشدی؛ تصاویری که بیشتر یادآور کابوس و فیلمهای ترسناک بودند تا حالوهوای گرم کریسمس.

نمونهای روشن از اینکه استفاده از هوش مصنوعی بدون حضور طراح چه هزینهای دارد
منتقدان در شبکههای اجتماعی تأکید کردهاند که این بنر نمونهای واضح از خطرات اتکای کامل به هوش مصنوعی است؛ ابزاری که اگرچه توانایی خلق تصویر را دارد، اما نمیتواند معنا، ترکیببندی، زیباییشناسی و منطق بصری را جایگزین نگاه یک هنرمند کند.
بسیاری از کاربران نوشتهاند که «هیچ طراح حرفهای هرگز اجازه نمیداد چنین تصویری بدون بازبینی و اصلاح به مرحله چاپ برسد.»
در واقع، همین نبودِ دقت و حساسیت انسانی باعث شد تصویری پرهزینه چاپ و نصب شود که حتی از دور نیز متناقض و ناهماهنگ به نظر میرسید.
ادعای الهام هنری که با نتیجه نهایی همخوانی نداشت
مدیران پروژه گفتهاند که این تصویر قرار بوده الهامگرفته از نقاشیهای قدیمیِ صحنههای زمستانی باشد؛ اما خروجی نهایی فاصله زیادی با هنر داشت و بیشتر شبیه نمونههای اولیه و پرخطای مدلهای تصویرساز بود. بسیاری از شهروندان نیز با طنز نوشتهاند که این تصویر «بیشتر از اینکه کریسمس باشد، یک نمایش ترسناک زمستانی است.»

فناوری بدون نظارت هنری کافی نیست
پس از گسترش موج انتقادات، بنر از محل جمعآوری شد؛ اما بحث مهمتری که برجای گذاشت، همچنان ادامه دارد:
هوش مصنوعی هرچقدر پیشرفته باشد، نمیتواند جایگزین تجربه، سلیقه و تشخیص یک طراح شود.
این اتفاق نشان داد که حتی در پروژههای بزرگ شهری، نبود یک ناظر خلاق یا طراح متخصص میتواند به هدررفت منابع، آسیب به اعتبار برند و شکلگیری بحرانهای رسانهای منجر شود.
در نهایت این ماجرا برای بسیاری از فعالان حوزه طراحی یک یادآوری جدی بود:
هوش مصنوعی باید ابزار دست طراح باشد، نه جایگزین او.
کیفیت و اعتبار آثار بصری همچنان به چشم و ذهن انسان وابسته است—چیزی که هوش مصنوعی هنوز قادر به بازآفرینی آن نیست.

