هوش مصنوعی و آینده مشاغل؛ چه شغل‌هایی در ۵ سال آینده از بین می‌روند؟

هوش مصنوعی دیگر یک فناوری جانبی نیست؛ بلکه به‌سرعت در حال تبدیل شدن به عاملی تعیین‌کننده در آینده مشاغل است. سم آلتمن، مدیرعامل OpenAI، و مارک کوبان، کارآفرین و میلیاردر مشهور، هر دو هشدار داده‌اند که بسیاری از حرفه‌ها طی چند سال آینده تحت تأثیر مستقیم هوش مصنوعی از بین خواهند رفت یا دگرگون می‌شوند. از جایگزینی کامل در خدمات مشتری گرفته تا ورود هوش مصنوعی به حوزه پزشکی و حتی مدیریت کسب‌وکارها، این تحولات نشان می‌دهد که یادگیری مهارت‌های هوش مصنوعی برای بقا در بازار کار آینده اجتناب‌ناپذیر است.

آلتمن در نشست اخیر بانک‌های بزرگ فدرال رزرو درباره الزامات سرمایه‌ای، پیش‌بینی کرد که دسته‌های بزرگی از مشاغل به‌زودی توسط هوش مصنوعی از بین خواهند رفت. به گفته او، خدمات مشتری تقریباً همین حالا آماده‌ی واگذاری کامل به هوش مصنوعی است. او توضیح داد: «امروز وقتی با بخش پشتیبانی تماس می‌گیرید، هوش مصنوعی پاسخ می‌دهد؛ مثل یک فرد بسیار باهوش و توانمند. بدون منوهای تلفنی و انتقال‌های مکرر، همه کارها را سریع و بی‌اشتباه انجام می‌دهد.» بسیاری از کاربران همین حالا تجربه تعامل با سیستم‌های پشتیبانی مبتنی بر هوش مصنوعی را داشته‌اند. اگر وعده آلتمن مبنی بر «بدون خطا بودن» درست باشد، این تحول می‌تواند هم برای شرکت‌ها و هم برای رضایت مشتریان بسیار ارزشمند باشد.

آلتمن در ادامه به حوزه‌ای پیچیده‌تر و پرمخاطره‌تر اشاره کرد: پزشکی. او مدعی شد که هوش مصنوعی «در بیشتر مواقع» از پزشکان انسانی بهتر عمل می‌کند و توانایی بالاتری در تشخیص بیماری دارد. با این حال اضافه کرد: «مردم همچنان به پزشک مراجعه می‌کنند. شاید من کمی سنتی باشم، اما نمی‌خواهم سرنوشت پزشکی‌ام فقط به دست ChatGPT و بدون حضور پزشک انسانی سپرده شود.» این دیدگاه با هشدار متخصصان پزشکی هم‌راستا است؛ آن‌ها تأکید دارند که هوش مصنوعی می‌تواند در مواردی مانند نوشتن یادداشت‌های پزشکی مفید باشد، اما در حوزه‌هایی همچون تشخیص بیماری‌های روانی یا توصیه‌های حساس درمانی، خطر خطای اطلاعاتی بسیار بالاست. اخیراً گروهی از روان‌درمانگران نیز نسبت به استفاده مستقیم از هوش مصنوعی برای مشاوره‌های سلامت روان هشدار داده‌اند.

بیشتر بخوانید: مشاغل برتر و پررشد سال ۲۰۲۵ به انتخاب لینکدین

مدیرعامل OpenAI هشدار داد که هوش مصنوعی می‌تواند توسط افراد مخرب برای حمله به سیستم‌های مالی مورد سوءاستفاده قرار گیرد. او به‌ویژه روی خطر کلاهبرداری‌های صوتی مبتنی بر هوش مصنوعی تأکید کرد. این بخش از صحبت‌های او نشان می‌دهد که آینده شغلی بانک‌ها و مؤسسات مالی نیز از دسترس این فناوری دور نخواهد ماند.

مارک کوبان: هوش مصنوعی مهارت پایه‌ای آینده است

در مقابل، مارک کوبان دیدگاهی امیدوارکننده‌تر دارد. او معتقد است که هوش مصنوعی ظرف پنج سال آینده به یک مهارت پایه‌ای در محیط کار تبدیل خواهد شد؛ درست مانند ایمیل یا اکسل. به گفته او، از فارغ‌التحصیلان تازه تا کارآفرینان باتجربه، همه باید برای موفقیت در کارهای خود، استفاده از هوش مصنوعی را یاد بگیرند. کوبان در گفت‌وگو با مجله Fortune پیش‌بینی کرد که به لطف اثر تکثیرکننده هوش مصنوعی، افراد بیشتری به‌طور مستقل کار خواهند کرد. او گفت: «هوش مصنوعی می‌تواند یک بنیان‌گذار تنها را به یک تیم کامل تبدیل کند.» همچنین هشدار داد: «اگر از هوش مصنوعی برای سرعت بخشیدن یا تصمیم‌گیری بهتر استفاده نمی‌کنید، عقب مانده‌اید.» اما در نگاهی دقیق‌تر، سخنان کوبان هم نشان می‌دهد که بسیاری از مشاغل سنتی – از دستیاران شخصی گرفته تا برنامه‌نویسان و مشاوران بازاریابی – طی پنج سال آینده با ورود نسل جدیدی از هوش مصنوعی حذف خواهند شد.

چرا این هشدارها مهم‌اند؟چه دیدگاه هشداردهنده‌ی آلتمن را بپذیریم و چه نگاه خوش‌بینانه‌ی کوبان را، یک نکته روشن است: هوش مصنوعی و آینده مشاغل به‌شدت در هم تنیده‌اند. کارمندان، کارآفرینان و حتی مدیران باید از همین امروز مهارت‌های مرتبط با هوش مصنوعی را بیاموزند و درک روشنی از فرصت‌ها و تهدیدهای آن داشته باشند.

منبع: +