وقتی صحبت از آیفون میشود، نخستین ویژگیای که به ذهن میرسد، کیفیت بالای دوربینهای آن است. اما جالب است بدانید نسخههایی از آیفون نیز وجود دارند که هیچ دوربینی ندارند. این مدلها برای کاربرانی طراحی شدهاند که در محیطهای خاص و حساس مانند صنایع نظامی، نفت و گاز یا نیروگاههای هستهای فعالیت میکنند و اجازهی ورود دستگاههای دارای دوربین را ندارند.
در هفتههای اخیر، پستی در شبکهی اجتماعی ردیت دربارهی «آیفونهای بدون دوربین» منتشر شد و توجه کاربران را به خود جلب کرد. هرچند این پست بهسرعت حذف شد، اما موضوع آن بحثهای گستردهای به راه انداخت. در یکی از نمونههای مشابه، کارمند یک نیروگاه هستهای گفته بود که شرکت محل کارش برای رعایت پروتکلهای امنیتی، به کارکنان آیفونهای مخصوصی داده است که سیستم دوربین از آنها حذف شده است. این اقدام جایگزینی برای کنترل مداوم استفاده از گوشیهای شخصی و معمولی بود که همگی مجهز به دوربین هستند.
در بخش نظرات، کاربران با نگاهی طنزآمیز به این موضوع واکنش نشان دادند. یکی از آنها نوشته بود: «ذرات اورانیوم قشنگی داری، حیف میشه اگه کسی ببینهشون!» و دیگری شوخی کرده بود که «بالاخره گوشیای پیدا شد که روی میز لق نمیزند!»

هرچند شاید تصورش عجیب باشد، اما آیفونهای بدون دوربین موضوع جدیدی نیستند. شرکت NonCam سالهاست در این زمینه فعالیت میکند و بهصورت تخصصی نسخههایی از آیفون را بدون سیستم تصویربرداری عرضه میکند. این شرکت توضیح میدهد که محصولاتش برای کاربرانی ساخته میشود که در مکانهای حساسی مانند صنایع نفت و گاز، مراکز نظامی، آزمایشگاهها یا حتی مدارس مذهبی در کشورهایی که استفاده از گوشی دارای دوربین ممنوع است، فعالیت دارند.
به گفتهی NonCam، هدف از تولید این مدلها آن است که کاربران همچنان از تجربهی کامل آیفون — بدون قابلیت عکاسی و فیلمبرداری — بهرهمند شوند. برای بسیاری از افراد، نداشتن دوربین در محل کار یا تحصیل به معنای استفاده از «گوشی ساده» نیست، بلکه آنها همچنان به امکانات هوشمند و نرمافزاری آیفون نیاز دارند. این مسئله در کشورهایی که خدمت نظام وظیفهی اجباری دارند نیز اهمیت دارد، زیرا در بسیاری از پادگانها ورود گوشی دارای دوربین ممنوع است و سربازان تمایل دارند در طول خدمت از آیفون خود استفاده کنند.
شرکت NonCam از سال ۲۰۱۱ تاکنون مدلهای مختلفی از آیفونهای بدون دوربین را به فروش رسانده است. در حال حاضر نسخههای iPhone 8، iPhone SE (2020) و iPhone SE (2022) در فهرست محصولات این شرکت قرار دارند. قیمت این مدلها بین ۱۱۳۰ تا ۱۶۸۰ دلار است، رقمی که بهمراتب بالاتر از قیمت اولیهی آنها در زمان عرضهی رسمی توسط اپل است. برای مقایسه، آیفون SE مدل ۲۰۲۲ در زمان معرفی تنها ۴۲۹ دلار قیمت داشت.
علاوه بر مدلهای آماده، NonCam کیتهای تبدیلی نیز ارائه میدهد که کاربران میتوانند با استفاده از آنها آیفون خود را در خانه به نسخهی بدون دوربین تبدیل کنند. این کیتها بین ۱۴۰ تا ۲۵۰ دلار قیمت دارند و مدلهای آیفون از 5S تا SE (2022) را پشتیبانی میکنند.
موضوع حذف دوربین از گوشیها تنها به شرکت NonCam محدود نیست. در پستی دیگر در ردیت، یکی از کاربران نوشته بود که در فروشگاهی کار میکند که برای کارمندان کشتیسازیها و نیروگاههای هستهای، دوربین گوشیها را بهصورت دستی حذف میکنند و فضای خالی را با اپوکسی قرمز پر مینمایند. به گفتهی او، «در برخی مدلها باید دوربین را جدا کرد چون با قطعات دیگر روی یک فِلِکس مشترک است. برای هر گوشی بین ۵۰ تا ۱۰۰ دلار دریافت میکردیم. گرچه حس بدی داشت، اما مشتریان خوشحال بودند که میتوانستند گوشی خود را به محل کار ببرند.» او اضافه کرده بود که سختترین بخش کار مربوط به آیفونهای تازهعرضهشده است: «بیرون آوردن دوربین از آیفون ۵، ۶ یا حتی ۱۳ که تازه به بازار آمده بود، واقعاً دردناک بود.» همچنین برای مدلهایی که از Face ID استفاده میکردند، دوربین جلو نیز باید حذف میشد و کاربران ناچار بودند برای باز کردن گوشی از رمز عبور استفاده کنند.
هرچند تقریباً هیچ کاربر عادیای علاقهای به داشتن آیفون بدون دوربین ندارد، دیدن نسخهی اصلاحشدهی آنها جذاب است. تصور آیفون ۱۷ پرو جدید با طراحی خاص سیستم دوربینش در حالیکه هیچ دوربینی نداشته باشد، ظاهر عجیب و غیرقابل باوری را تداعی میکند. با این حال، برای بسیاری از کاربران در صنایع یا محیطهای خاص، چنین آیفونهایی نه یک انتخاب عجیب، بلکه یک نیاز واقعی محسوب میشوند.