یک کشف جدید نشان می‌دهد که برندسازی پدیده‌ای مدرن نیست و رومی‌ها بیش از ۱۷۰۰ سال پیش هم از لوگو و نشان‌های تجاری استفاده می‌کردند. هالی مِرِدِت، هنرمند و استاد پژوهشگر آثار رومی، در حال بررسی «دیاترِتا»ها (ظروف شیشه‌ای رومی متعلق به قرن‌های چهارم تا ششم میلادی) متوجه شد که الگوهای تزئینی این ظروف، در واقع می‌توانند نقش لوگو داشته باشند و شاید قدیمی‌ترین لوگوی که تا کنون دیده شده.
تا پیش از این، قدیمی‌ترین لوگوها مربوط به دوران قرون وسطی (۱۳ تا ۱۷ میلادی) تصور می‌شدند، اما این کشف نشان می‌دهد که تاریخ برندسازی صدها سال قدیمی‌تر است. مرادِت با بررسی آثار دیگر در موزه‌های مختلف متوجه شد که موتیف‌های تکراری مانند برگ، شکل‌های انسانی و الماس، نشان‌دهنده سازنده یا گروهی از سازندگان این ظروف بوده و به مصرف‌کنندگان کمک می‌کرد تا کارگاه سازنده هر شیء را تشخیص دهند.
این یافته، نشان می‌دهد که پشت ظروف لوکس رومی، نکات اقتصادی و اجتماعی پیچیده‌ای نهفته بوده و لوگوها ممکن است همان اعتبار اجتماعی و ارزش نمادین لوگوهای برندهای مد امروزی را داشته باشند.
جزئیات بیشتر از تحقیقات مِرِدِت
تحقیقات مردت نشان می‌دهد که این ظروف شیشه‌ای، معروف به diatreta یا «cage cup»، با تکنیکی بسیار پیچیده ساخته می‌شدند که ممکن بود هفته‌ها یا ماه‌ها طول بکشد. این ظروف از شیشه ضخیم تراشیده شده و به شکل دو سطح متحدالمرکز با چارچوب شبکه‌ای ظریف طراحی می‌شدند.
مردت متوجه شد که بسیاری از موتیف‌ها و نمادهای روی این ظروف – که قبلاً صرفاً تزئینی تصور می‌شدند – در واقع امضای کارگاهی جمعی بوده‌اند. یعنی گروهی از سازندگان، شامل شیشه‌گران، پولیش‌کاران و شاگردان، روی هر ظرف کار می‌کردند و این نمادها به مصرف‌کنندگان کمک می‌کرد تا کارگاه سازنده را شناسایی کنند.
او سه نمونه از دیاترِتا را در موزه‌های مختلف بررسی کرد که نمادهای تقریباً یکسان داشتند، و این موضوع نشان می‌دهد که لوگوها نه امضای فردی، بلکه نشان کارگاهی بوده‌اند.
این یافته‌ها دید تازه‌ای به صنعت شیشه رومی و اقتصاد لوکس آن دوران می‌دهد و نشان می‌دهد که برندسازی و هویت کارگاهی، هزاران سال پیش هم وجود داشته است.