حدود دو سال پیش، بوریس الداگسن، هنرمند مستقر در برلین، با خلق تصویری که به وسیله هوش مصنوعی تولید شده بود، موفق به کسب جایزه معتبر عکاسی جهان سونی شد؛ اما سپس این جایزه را رد کرد. او در وب‌سایت خود نوشت: «هوش مصنوعی عکاسی نیست؛ بنابراین این جایزه را نمی‌پذیرم.» یک هفته بعد در بیانیه‌ای دیگر، سؤال مهمی مطرح کرد: «اما این چیست؟»
با همه‌گیر شدن برنامه‌های تولید تصویر با هوش مصنوعی مانند Midjourney و DALL-E، افراد شروع به استفاده از عبارات نزدیک به ذهن مانند «عکاسی هوش مصنوعی» یا «هنر تولید شده با هوش مصنوعی» کردند. اما خلق تصویر با هوش مصنوعی فرآیند متفاوتی است که شایسته کلمه‌ای متفاوت است. پیشنهاد الداگسن؟ «پرامتوگرافی» (Promptography).
در چند سال اخیر، واژه «پرامتوگرافی» به‌تدریج محبوبیت پیدا کرده است. هشتگ #promptography تاکنون بیش از ۸۰,۰۰۰ بار در اینستاگرام استفاده شده و تعداد فزاینده‌ای از هنرمندان اکنون از آن برای برچسب‌گذاری تصاویر تولیدشده با هوش مصنوعی استفاده می‌کنند. برخی، مانند استفانی لوفبور، هنرمند مستقر در مونترال، یا آنیکا نوردنسکیولد، هنرمند سوئدی، حتی خود را در بیو اینستاگرامشان «پرامتوگرافر» معرفی می‌کنند. در ادامه، به بررسی این روند در حال رشد می‌پردازیم.
نام‌گذاری چه اهمیتی دارد؟
کریستین وینس، عکاس اهل پرو، اولین کسی بود که واژه «پرامتوگرافی» را در پستی در فیسبوک پس از انصراف الداگسن از دریافت جایزه سونی ابداع کرد. به گفته وینس، الداگسن با او تماس گرفت و برای استفاده از این واژه اجازه خواست. وینس می‌گوید: «فکر می‌کنم این واژه برای تعریف تصاویر فتورئالیستی ایجادشده با پرامپت (دستورها) مناسب است.»
الداگسن که علاوه بر هنرهای تجسمی، فلسفه نیز خوانده است، بر این باور است که برخی اشیا و فرآیندها برای بحث و گفتگو به اصطلاحات مناسب نیاز دارند. به همین دلیل، از پیشنهاد وینس هیجان‌زده شد. برخی هنرمندان برای توصیف تصاویر تولیدشده با هوش مصنوعی از واژه «سینتوگرافی» (Syntography) استفاده کرده‌اند، اما الداگسن معتقد است که این واژه بیشتر یادآور لباس‌های مصنوعی دهه ۷۰ است. او می‌گوید: «پرامتوگرافی واضح است، زیرا هر چیزی که تولید می‌شود باید با یک پرامپت شروع شود؛ چراکه هوش مصنوعی قصد یا اراده‌ای ندارد.»
بیشتر بخوانید: رهبران کسب‌وکار به دنبال اهداف جدید برای هوش مصنوعی مولد
به نظر الداگسن، دلیل مناسب بودن «پرامتوگرافی» این است که به وضوح فرآیند را توصیف می‌کند. در حالی که عکاسی شامل بیرون رفتن، استفاده از دوربین و ثبت یک لحظه واقعی در زمان است، تصویر هوش مصنوعی شامل نشستن پشت کامپیوتر و تبدیل کلمات به تصویر است. همان «عمل نشانه‌گیری» که جان سارکوفسکی، مدیر سابق بخش عکاسی موزه هنر مدرن نیویورک توصیف کرده بود، اکنون به عمل «پرامپت دادن» تبدیل شده است. با توصیف تصاویر تولیدشده با هوش مصنوعی به‌عنوان «پرامتوگرافی»، تفاوت را به مخاطب نشان می‌دهیم. او اضافه می‌کند: «شما یک نقاشی فتورئالیستی را عکاسی نمی‌نامید. سیب‌ها سیب‌زمینی نیستند.»
فرآیندی که نیاز به بازتعریف دارد؟
چالش این است که بسیاری از افراد تولید تصویر با هوش مصنوعی را به‌عنوان یک هنر نمی‌بینند و عباراتی مانند «عکاسی تولیدشده با هوش مصنوعی» نه‌تنها دقیق نیستند، بلکه جذابیت چندانی هم ندارند. آیا یک برچسب جدید می‌تواند به ارتقای این فرآیند کمک کند؟
مارکوس والینگر، هنرمندی که سبک شاد و پرانرژی‌اش به‌طور عمیقی تحت تأثیر هوش مصنوعی به سمت سبکی تاریک و سورئال تغییر کرده است، می‌گوید: «واژه پرامتوگرافی به این فرآیند نوعی قصد و هنری می‌دهد که آن را از این ایده که تصاویر هوش مصنوعی بدون تلاش ایجاد می‌شوند، متمایز می‌کند.»
تنها زمان مشخص خواهد کرد که آیا این واژه در نهایت فراگیر خواهد شد یا هنرمندان همچنان از اصطلاحات دیگر استفاده خواهند کرد.
منبع: +