JPEG XL یکی از ویژگیهای کلیدی خانواده آیفون ۱۶ است که با ورود این سری به بازار، بهبود کیفیت تصاویر در مقایسه با فایلهای JPEG استاندارد را به همراه دارد. این فرمت نهتنها کیفیت بالاتری ارائه میدهد، بلکه اندازه فایلها را نیز به شکل قابلتوجهی کاهش میدهد.
JPEG XL چیست؟
JPEG XL یک استاندارد جدید کدگذاری تصاویر است که در اوایل سال ۲۰۲۲ به صورت رسمی استانداردسازی شد. از آن زمان تاکنون، این فرمت توسط سیستمعاملها و برنامههای متعددی پذیرفته شده، هرچند برخی نرمافزارهای مهم هنوز آن را بهصورت کامل پشتیبانی نمیکنند.
اپل و نرمافزارهای مختلف آن حداقل به مدت یک سال از JPEG XL پشتیبانی میکنند، از جمله در Finder، Preview، Final Cut Pro، Pages، Photos، Mail، Safari و موارد دیگر. همچنین، ادوبی از این فرمت در برنامههای Adobe Camera Raw و Lightroom Classic پشتیبانی میکند.
با وجود اینکه JPEG XL از فشردهسازی بازگشتی JPEG پشتیبانی میکند و از نظر کیفیت و کارایی بهتر از JPEG است، این فرمت هنوز به طور گسترده مورد استفاده قرار نگرفته است. به عنوان مثال، مرورگرهای محبوب کروم و فایرفاکس به طور پیشفرض از این فرمت پشتیبانی نمیکنند، هرچند افزونههایی برای پشتیبانی از فایلهای JPEG XL موجود هستند.
سازندگان استاندارد JPEG XL به توانایی این فرمت در کاهش اندازه فایلها در حالی که کیفیتی بینظیر ارائه میدهد، اشاره میکنند. در مقایسه با JPEG استاندارد، یک فایل JPEG XL تا ۵۵٪ کوچکتر است و تصویری تمیزتر ارائه میدهد که از نظر بصری بدون افت کیفیت است.
اگرچه مزایای فنی JPEG XL قابل تحسین است، همچنین باید به یکی از مزایای عمده اندازه فایلهای کوچکتر اشاره کرد: کاهش تأثیرات زیستمحیطی. با افزایش حجم دادههای تولیدی جهان، ضروری است که راههایی برای کاهش بار دادهها در نظر بگیریم. تمامی این دادهها باید در جایی ذخیره شوند و انرژی برای نگهداری و استفاده از آنها مصرف میشود.
همچنین، JPEG XL از تصاویر با گستره رنگی وسیع و دامنه دینامیکی بالا پشتیبانی میکند. سازندگان این فرمت توضیح میدهند: «JPEG XL بهطور خاص برای مدیریت رنگهای غنی و دقیق تصاویر با دقت بالا و دامنه دینامیکی طراحی شده است.»
این فرمت از تصاویر تا ۳۲ بیت در هر کانال پشتیبانی میکند، از فضای رنگی RGB و CMYK برخوردار است، از فریمهای متعدد پشتیبانی میکند و منبعباز است.
ویدئوی آموزشی: راهنمای گمشده طراحان؛ فایلفرمتها
فایلهای .jxl از فضای رنگیهای RGB، YCgCo و XYB پشتیبانی میکنند. فضای رنگی RGB برای اکثر عکاسان آشناست، اما XYB این یکی غیرعادی است. این فضای رنگی بر اساس فرآیندهای فیزیولوژیکی دید انسان طراحی شده است.
استاندارد JPEG XL توضیح میدهد: «JPEG XL از یک فضای رنگی به نام XYB استفاده میکند که از LMS مشتق شده است. بر اساس تراکم پایینتر مخروطهای S، این به عنوان یک نظریه رنگی ترکیبی تفسیر میشود که در آن L و M با هم مخالف هستند، در حالی که S بهصورت سهپایهای مدیریت میشود. در نتیجه، برای ذخیره سیگنالهای آبی به داده کمتری نیاز است بدون اینکه کیفیت زیادی از دست برود.»
چرا JPEG XL و چرا حالا؟
اپل توضیح میدهد که دلیل استفاده از JPEG XL در آیفون ۱۶ پرو دو مزیت اصلی نسبت به فرمت JPEG استاندارد دارد: کیفیت تصویر بهبود یافته و عملکرد فشردهسازی بهتر. بهعنوان مثال، اگر یک تصویر JPEG 32 مگابایتی داشته باشیم، همان عکس در JPEG XL بهصورت بدون افت کیفیت 24 مگابایت خواهد بود و در فرمت بدون افت بصری حتی به حدود 5 مگابایت میرسد.
اپل فایلهای JPEG XL را درون یک کانتینر DNG قرار داده است تا فایلهای ProRAW همچنان انعطافپذیری خود را حفظ کنند در حالی که به طور قابلتوجهی کوچکتر هستند—تقریباً تا پنج برابر کوچکتر.
پس مشکل کجاست؟ اپل اذعان میکند که JPEG XL هنوز به طور جهانی پذیرفته یا پشتیبانی نشده است، حداقل نه تا به حال، بنابراین ممکن است انتخاب ایدهآلی برای هر شخص نباشد. هر کاربر باید جریان کاری و نیازهای خود را ارزیابی کند و ببیند که آیا JPEG XL مناسب است یا نه. مزایای JPEG XL برای کسی که با نرمافزار یا پلتفرمهایی که از این فرمت پشتیبانی نمیکنند کار میکند، اهمیت چندانی نخواهد داشت.
اپل توضیح میدهد که در مدلهای جدید آیفون، فایلهای JPEG XL بر روی iOS 17 و نسخههای بالاتر و macOS 14 و نسخههای بعدی پشتیبانی میشوند. با این حال، همانطور که اشاره شد، این فایلهای .jxl درون یک کانتینر DNG قرار گرفتهاند، بنابراین شما نمیتوانید فایلهای .jxl را مستقیماً از آیفون ۱۶ پرو ارسال کنید.
درست مانند برخی از دیگر پذیرشهای اولیه اپل، مانند Thunderbolt، همیشه همه چیز در هر شرایطی کار نمیکند. میتوان به معرفی فرمت HEIC در فضای عکس اشاره کرد که نشان میدهد چگونه فرمتهای جدید همیشه به سرعت پذیرفته و پشتیبانی نمیشوند. در مقایسه با JPEG XL، HEIC—که یک پیادهسازی از HEIF است—عملکرد خوبی ندارد.
در مورد JPEG XL، با وجود این که مزایای این فرمت واضح و متعدد هستند، ممکن است با مشکلاتی در پذیرش مواجه شویم. اپل تلاش خود را کرده است تا این مشکلات را با ارائه پشتیبانی از JPEG XL در سراسر پلتفرمهای خود و استفاده از کانتینرهای DNG محدود کند.
از طرف دیگر، به دلیل اینکه اپل در حال پذیرش و پشتیبانی از JPEG XL است، ممکن است شرکتهای دیگر نیز از آن پیروی کنند. در حالی که سامسونگ اوایل امسال JPEG XL را به گوشیهای جدید Galaxy خود اضافه کرد، این اقدام به اندازه حرکت اپل در آوردن JPEG XL به آخرین مدلهای آیفون و پشتیبانی از آن در سراسر اکوسیستم اپل، اهمیت ندارد.
این به معنای این نیست که JPEG XL تا چند ماه دیگر به اندازه فرمت استاندارد JPEG رایج خواهد شد. این فرایند زمان خواهد برد و هیچ تضمینی وجود ندارد که این فرمت به طور جهانی پذیرفته شود.
JPEG XL بسیاری از مشکلات تصاویر JPEG را برطرف میکند، بنابراین امیدواریم که این فرمت به طور گسترده پذیرفته شود. اپل کاملاً درک کرده است که JPEG XL برای عکاسان فرمت بهتری است.
بهبود خوشایند با برخی نگرانیهای عملی
در حال حاضر، کسانی که در «باغ محصور» اپل زندگی میکنند از JPEG XL بهرهمند خواهند شد. حتی اگر خارج از اکوسیستم مک/آیفون/آیپد حرکت کنید، استفاده از JPEG XL میتواند تجربهای بدون دردسر باشد. بهعنوان مثال، باز کردن و ویرایش فایلهای JPEG XL در نرمافزارهای ادوبی آسان است.
با این حال، فراتر از آن، پشتیبانی ممکن است بعداً بیاید یا اصلاً نیاید. JPEG قدیمی و از رده خارج است، اما با گذشت زمان از پشتیبانی و سازگاری گستردهای برخوردار شده است. خوشبختانه، تبدیل بازگشتی بین JPEG و JPEG XL ممکن است، اما حتی این نیز به تلاشهای توسعهای نیاز دارد. نکته این است که فقط به دلیل اینکه JPEG XL از بسیاری از فرمتهای رقیب بهتر است، به معنای آن نیست که همه آن را بپذیرند.
برای عکاسان آیفون، مزایا بهمراتب بیشتر از معایب احتمالی هستند. تردیدی وجود ندارد که JPEG XL یک فرمت تصویر عالی است که کیفیت فرمتهای سنگینتر را با اندازه فایلهایی حتی کوچکتر از JPEG ارائه میدهد. چیزی که معمولاً یک فایل ProRAW Max ۷۵ مگابایتی خواهد بود، در فرمت فشرده JPEG XL بدون افت کیفیت، حدود ۲۰ مگابایت است. حتی فایل بدون افت کیفیت نیز کمتر از ۵۰ مگابایت خواهد بود. بدون افت کیفیت، این صرفهجوییهای قابلتوجهی در ذخیرهسازی هستند.
…