به گزارش روزرنگ و به نقل از روابط عمومی کمیته ملی المپیک، فعالیت فرهنگی و اجتماعی در عرصه المپیک امروز یکی از اولویت‌های مهم کشورهای عضو بزرگترین خانواده اجتماعی دنیا می‌باشد. کسب مقام و عنوان در رویداد مهمی چون المپیک فرصتی بزرگ ورزشی، فرهنگی و اجتماعی می‌باشد و شاید به همین دلیل است که بیش از 30 کشور دنیا در فاصله یک سال تا آغاز بازی‌های المپیک برای فعالیت‌های فرهنگی خود برنامه‌ریزی می‌کنند و متولیان ورزش و کمیته ملی المپیک کشورمان نیز با آگاهی از همین حساسیت، فعالیت فرهنگی در این رخداد بزرگ را از مدتی قبل آغاز کردند.
بر این اساس کمیته فرهنگی ستاد بازی‌های المپیک 2020 از ابتدای خرداد 1398 تشکیل و در قالب کارگروه‌های تحلیل محتوا، جامعه‌شناسی، تاریخ فرهنگ و هنر و همچنین رساله جلسات تخصصی به منظور عنوان‌گذاری تعیین مصادیق و نمادسازی کاروان اعزامی کشورمان به المپیک 2020 توکیو را آغاز کرد.
به پیشنهاد دکتر اردشیر صالح‌پور جام تاریخی «ارجان» یا «جام زندگی» به‌عنوان یکی از موضوعات اصلی و محوری کارگروه هویت بصری در دستور کار قرار گرفت جامی که قدمت آن بیش از 3000 سال است و به روشنی برگزاری یک رویداد گروهی آیینی (چیزی شبیه به المپیک امروزی) را در 1235 سال پیش از میلاد مسیح نشان می‌دهد به گفته باستان شناسان بیش از سه هزار سال پیش مراسمی بزرگ در ایران برگزار می‌شده که تلفیقی از مراسم آیینی رزمی و ورزشی بوده است.
بر این اساس نماد ورزش ایران در کاروان ورزشی جمهوری اسلامی ایران در المپیک 2020 توکیو با الهام از موتیف مشعل که از نقش‌های جام ارجان استخراج و با رنگ‌های پرچم تلفیق شده، طراحی شده است.
به نظر می‌رسد تصاویر جام «ارجان» یک مراسم بزرگ باستانی را در قالب پنج حلقه متحدالمرکز بازنمایی می‌کند، تصویرها و روایت‌های این جام ارتباط محتوایی و معنایی در هم تنیده‌ای با یکدیگر دارند به نحوی که وقتی از حلقه‌های اول به دوم و سوم می‌رویم گویا در زمان سفر می‌کنیم، حلقه اول و دوم گویای این است که مردم این کشور از نقاط مختلف اعم از مناطق کوهستانی شمال و شمال شرق یا از نخلستان‌های جنوب و غیره به محل برگزاری مراسم همراه با هدایا می‌شتابند.
همچنین این نقوش می‌توانند گویای این باشند که در آن زمان چه سرزمین‌هایی زیر سلطه عیلامیان بوده و چند ملت و قوم در عیلام زندگی می‌کرده است.
اما حلقه بعدی یعنی حلقه چهارم جام نشان‌دهنده شادی و پایکوبی بعد از اهدای جوایز است به شکرانه جشن و پیروزی ورزشکاران و هنرمندان به میدان آمده و بازی و هنر و مهارت‌های ورزشی خود را به نمایش می‌گذارند به عبارتی این جام ورزش‌های رایج و مرسوم 3000 ساله را به نمایش گذاشته و آنها را به ما یادآور می‌شود.
در حلقه آخر جام چند جاندار دیده می‌شود که گمان می‌رود این جانوران سمبل ماه برگزاری مراسم و جشن هستند و یا شاید در زمره حیوانات مقدس عیلامیان بوده‌اند و برای برکت جام ارجان در آن، این تصویر هک شده است؛ در مرکز جام نقش یک گل لوتوس دیده می‌شود که احتمال دارد نماد سرسبزی و جشن باشد و برای برکت جام روی آن ثبت گشته است.
در سال 1361 به طور اتفاقی آرامگاهی متعلق به دوره عیلام نو در شهرستان بهبهان واقع در استان خوزستان شناسایی شد جام باستانی «ارجان» یکی از چند اثر به دست آمده از این آرامگاه است که شهرت جهانی پیدا کرده است؛ جام ارجان از نظر تاریخی، باستان‌شناسی، اسطوره‌شناسی، نمادشناسی و رمزپردازی، مطالعات اجتماعی و مردم‌شناسی اهمیت منحصربه‌فردی دارد.
سطح بیرونی جام ساده و فقط دارای کتیبه کوتاهی با متن «کیدین هوتران پسر کورلوش» در نزدیکی لبه است، اما نقوش کنده‌کاری ظریفی تمامی سطح داخلی جام را پوشانده است.
یکی از نکات بسیار مهم درباره پیدایش این جام و لزوم استفاده از این نماد برای کاروان المپیک 2020، وجود یکی از بازی‌های رایج و زنده کشورمان در میان نقوش این جام باستانی است؛ بازی یا ورزشی به نام «الختورن» هم‌اکنون به‌عنوان یک ورزش تفریحی در برخی نقاط ایران از جمله خوزستان رایج است. در این ورزش، ورزشکار با دست راست خود پای راست را گرفته و با استفاده از دست و پای چپ با رقیب خود مبارزه می‌کند.
ایده اصلی و بن مایه فیگورها و شکل‌های به کار رفته در طراحی هویت بصری با تجزیه تحلیل عناصر بصری درون جام «ارجان» به دست آمده و تلاش شده در بستری مفهومی با شعار کاروان نام کاروان رنگ‌ها و سایر ملزومات هویتی ترکیب شود. ایده استفاده از نقوش جام ارجان توسط دکتر اردشیر صالح‌پور پیشنهاد شد و طرح‌های پیش رو حاصل مشورت‌های علمی دکتر اردشیر صالح‌پور، ابتکار هنری حمیدرضا بیدقی و هم‌اندیشی جمعی از صاحب‌نظران حوزه فرهنگ و هنر بوده است.
گفتنی است؛ در حاشیه آخرین جلسه مشترک رؤسای فدراسیون‌های ورزشی، مسعود سلطانی‌فر وزیر ورزش و جوانان، رضا صالحی امیری رئیس کمیته ملی المپیک، محمود خسروی‌وفا رئیس کمیته ملی پارالمپیک، کیکاوس سعیدی دبیرکل کمیته ملی المپیک، معاونان و مدیران وزارت ورزش و کمیته از نمایشگاه رونمایی هویت بصری کاروان اعزامی المپیک توکیو 2020 بازدید کردند.
