«هوش مصنوعی کار را خواهد گرفت، اما احتمالاً شغلها را نخواهد گرفت، حداقل نه به این زودی»، این گفتهی چارلز نیکس، طراح برجستهی تایپوگرافی است.
شرکت Monotype بهتازگی آخرین گزارش روندهای خود را منتشر کرده است، گزارشی که مملو از بینشهایی دربارهی دنیای تایپوگرافی در حال حاضر و مسیر پیش رو است. این گزارش شامل بخشهایی در مورد هوش مصنوعی و خلاقیت، آزادی، قانون و نظم، و همچنین تایپوگرافی و محیط زیست میشود.
در پی انتشار این گزارش، چارلز نیکس مدیر ارشد خلاقیت Monotype، در گفتوگویی دربارهی موضوعاتی همچون هوش مصنوعی، تایپوگرافی، تاریخچهی طراحی حروف و آیندهی این حوزه صحبت کرده است که در ادامه میخوانیم:

کاربرد هوش مصنوعی در تایپوگرافی
هنوز داستان کامل هوش مصنوعی و تایپوگرافی نوشته نشده است، اما در Monotype، ما به چند جنبهی مختلف نگاه میکنیم. در ۲۵ سال گذشته، تعداد فونتهای موجود در جهان بهطور چشمگیری افزایش یافته است، حدود ۱۰ تا ۲۰ برابر بیشتر از قبل. در آغاز قرن بیستم، تقریباً ۲۰ هزار فایل دیجیتال از فونتهای مختلف وجود داشت، اما اکنون این رقم احتمالاً به یک میلیون یا حتی بیشتر رسیده است.
ما هر روز با تایپوگرافی سر و کار داریم و در طول سالها بهطور مداوم با آن تعامل داریم. هوش مصنوعی میتواند در هدایت و مدیریت این حجم عظیم از فونتها نقش مهمی ایفا کند. زمانی که این تعداد فونت دیجیتال در دسترس باشد، یافتن گزینهی مناسب دشوار میشود. هوش مصنوعی میتواند در مرتبسازی و اختصاص دادههای متادیتا به فونتها کمک کند و فرآیند کشف فونتهای مناسب را برای کاربران سادهتر سازد.
در قرن بیستم، تایپوگرافی یک حوزهی تخصصی بود، اما در قرن بیستویکم به یک ابزار برای همه تبدیل شده است. هر روز که از خواب بیدار میشوید و به کسی پیام میدهید، در حال تایپ و استفاده از تایپوگرافی هستید. در حقیقت، تایپوگرافی وسیلهای برای رمزگذاری زبان و انتقال افکار به دیگران است.
یکی دیگر از کارهایی که در Monotype در حال انجام آن هستیم، کمک به هوش مصنوعی در مواجهه با چالشهای تایپوگرافی واقعی است. مدلهای هوش مصنوعی در تولید تایپ و کلمات دچار «توهم» میشوند. ما در حال توسعهی فناوریهایی هستیم که به هوش مصنوعی اجازه میدهد تایپفیسهای واقعی را مشاهده کند و متن واقعی را تنظیم نماید. البته تلاشهایی در سراسر جهان برای استفاده از هوش مصنوعی در خلق تایپفیسهای جدید انجام میشود، اما در حال حاضر، با توجه به تعداد زیاد تایپفیسهای موجود، این مسئله اولویت اصلی نیست.

آیا هوش مصنوعی شغلهای تایپوگرافی را از بین خواهد برد؟
هوش مصنوعی کارهای زیادی را انجام خواهد داد، اما احتمالاً شغلها را از بین نخواهد برد، حداقل نه به این زودی. بسیاری از جنبههای طراحی حروف شامل وظایف تکراری و زمانبر هستند. بهعنوان مثال، تنظیم فاصلهی بین حروف (Kerning)، توسعهی تایپفیسها برای زبانهای جهانی و افزودن کاراکترهای غیرالفبایی از جمله وظایفی هستند که زمان زیادی میطلبند اما جنبهی خلاقانهی اصلی طراحی حروف را تشکیل نمیدهند. خودکارسازی این فرآیندها برای بسیاری از طراحان حروف میتواند خوشایند باشد. اما بخش خلاقانهی واقعی این حوزه، همچنان برای مدت زیادی در اختیار طراحان انسانی باقی خواهد ماند.
نقش خلاقیت انسانی در دنیای امروز چیست؟
این گزارش روندها، مقدمهای بر برنامههای ما در سال جاری است. یکی از نخستین پروژههایی که در این زمینه انجام میدهیم، «پروژهی تایپ انسانی» است که به بررسی این پرسش میپردازد: «انسان چه چیزی را به فرآیند خلق اضافه میکند که ماشینها و هوش مصنوعی هرگز قادر به شبیهسازی آن نخواهند بود؟» ما سه طراح تایپ با دیدگاههای کاملاً متفاوت را درگیر این پروژه کردهایم و انتظار داریم نظرات متمایزی را در این زمینه دریافت کنیم.
یکی از ایدههای کلیدی این پروژه این است که انسانها عنصر «آشوب خلاقانه» را به سیستم اضافه میکنند. ما موجوداتی هستیم که سوال میپرسیم و تفکر متفاوت را به وجود میآوریم. خلاقیت یک مسیر خطی نیست، بلکه سفری است که آغاز میشود بدون اینکه مقصد نهایی آن مشخص باشد. و این همان چیزی است که ما به معادلهی خلاقیت اضافه میکنیم.
آیندهی هوش مصنوعی و خلاقیت چگونه خواهد بود؟
در حال حاضر، تمرکز من بر زمان حال است. تاریخ تایپوگرافی در ۶۰۰ سال گذشته ترکیبی از هنر و فناوری بوده است. از حروف فلزی تا ماشینهای مکانیکی، از تایپوگرافی نوری تا دیجیتال، همهی این تغییرات نشاندهندهی پیشرفت فناوری همراه با هنر تایپ هستند.
من معتقدم که هوش مصنوعی و تایپوگرافی نیز در ادامهی همین مسیر قرار دارند. تأثیرات این پیشرفت احتمالاً در سه حوزهی اصلی قابل مشاهده خواهد بود: فرم تایپ، نحوهی تولید تایپ و کاربردهای تایپ. این تغییرات بر نحوهی طراحی، انتخاب، جفتسازی و استفاده از تایپ تأثیر خواهند گذاشت.
در نهایت، ممکن است هوش مصنوعی حتی بر شیوهی خواندن و دریافت تایپ نیز تأثیر بگذارد. اما هنوز نمیتوان بهطور دقیق گفت که این تغییرات چگونه رخ خواهند داد.