بیشترین فعالیت طراحانگرافیک در حوزهی کودک معطوف به انیمیشن و تصویرگری کتاب کودک است. جای خالی نوآوریها و طراحیهای امروزی مطابق با نیاز و فرهنگ جامعه برای محصولات فرهنگی و فضاهای تفریحی و آموزشی مخصوص کودکان کاملا احساس میشود. کودکان باید از سنین کم چشمانشان با طراحیهای خوب و حرفهای در محیطهایی که مخصوصخودشان است،آشنا شده و با بالابردن توقعشان از هنرمندان باعث پیشرفت دراین زمینه شوند. یکی از قسمتهایی که کمتر به آن توجه میشود، تایپوگرافی مخصوص کودکان است.فونتهای تکراری، بیلبوردها و کتابهایی با فونتها و تصاویر کپی شده و تکراری قطعا به جز مشکل اختلاف فرهنگی، نمیتوانند باعث جذب مخاطبانشان شوند. این هفته سراغ یک پروژه تایپوگرافی کودکان رفته و باهم تجربیات کارگاه گرافیک اپسیلون را در طراحی این بسم الله میخوانیم.
طراحی تایپوگرافی “بسم الله” مخصوص کتاب کودکان
«ما در گروه اپسیلون، برای شروع کار یک کتاب معمولا از صفحهآرایی شروع میکنیم و برای صفحهآرایی هم از «بسم الله». یکی از مشکلاتی که همیشه با آن روبرو بودیم، نبودن «بسم الله» یا «به نام خدا» متناسب برای گروه سنی کودکان است. برای حل این مشکل سعی کردیم برای هر کتابی متناسب با حسوحال محتوا و تصاویر کتاب یک بسم الله مخصوص طراحی کنیم. برای طراحی نام خداوند، در ابتدای مسیر طراحی حروف با استفاده از خطوط سنتی را پیش گرفتیم و از میان خطوط سنتی هم خط دیوانی را به دلیل آزادی،انعطاف بیشتر و امکان ترکیبپذیری در حالات مختلف انتخاب کردیم. دیوانی، خطی عربی با ریشهی فارسی است. خطی که همزمان با پیشرفت و رشد تعلیق در ایران در کشورهای عربی گسترش پیدا کرد و مورد استفاده قرار گرفت و هماکنون هم در کشورهای عربی بعنوان یکی از خطوط سنتی رواج دارد.»
ترکیب خطوط ضعیف و قوی برای دستیابی به فرم های کودکانه
«در طراحی حروف سعیکردیم در عین حفظ ترکیببندی و استخوانبندی اصلی حروف، فرم حروف را به فرمهای دلخواه و مدنظرمان نزدیک کنیم. برای این کار از فرمهایی با خطوط نرم و کمی اغراق در قوت و ضعف برای رسیدن به فرمهای کودکانه استفاده کردیم. اعراب و علائم را نیز با همین شیوه طراحی کردیم و برای رسیدن به یک ترکیب خوب و کامل فرمهای تزئینی را چاشنی کار کردیم. بعد از اتودها و اجراهای مختلف به یک اجرای نهایی روی کاغذ پوستی رسیدیم. طرح دستی را به رایانه انتقال داده و حروف را به صورت وکتور اجرا کردیم. در مرحله بعد برای نزدیک شدن کار به فضای کودک، از پتانسیلها و قابلیتهای رنگ در کار استفاده کردیم تا به یک «بسم الله» کودکانه و شبیه به تصورات کودکان برسیم. بعد از اجرای نرمافزاری و رنگگذاری اثر به فکر ایجاد حجم و جنسیت در کار افتادیم. برای این مرحله متریالهای مختلف را بررسی کردیم و نهایتا به استفاده از جنس خمیر رسیدیم که هم از لحاظ فرم و رنگبندی با کار هماهنگی داشت و هم اینکه یک متریال آشنا و ملموس برای بازی کودکان بود. طرح نهایی یک بسم الله کودکانه رنگی با جنسیت خمیری بود. در این طراحی، از خطوط سنتی، رنگ و جنسیت، با سواد بصری و قابلیت های تایپوگرافی، برای بیان موضوع و محتوا استفاده کردهایم. این پروژه در جشنواره پوستر حروفنگاری اسماءالحسنی نیز رتبهی دوم را کسب کرده است.»
طراحی حروف و اجرای گرافیکی : علیرضا پوراکبری و سپیده حسینجواد
مدلسازی سه بعدی : الهام شفیعی
در گالری تصاویر زیر، مسیر طراحی یکی از بسم الله هایی که کار شده است را می بینیم:





