روز جهانى ديزاين و رويداد «هفته گرافيك تهران» نزديك است. به همين مناسبت و طبق قولى كه داده بوديم، با مطالب متنوع به پيشواز اين رويداد مىرويم. به سراغ دوستانى كه سال گذشته سهمى در اين رويداد داشتند و طراحانى كه در سال هاى گذشته به سهم خود نقشی در پيشرفت گرافيك ايران ايفا كردهاند. يادآورى رويدادها، ارزش گذارى و تلاشي است براى فراموش نكردن چيزهايى كه دوست داريم و به آن عشق مى ورزيم:
عباس سارنج طراح گرافیک قدیمی به دلیل کسالت با بازنشستگی زودهنگام از سال 1377 در انزوایی خود خواسته در روستایی نزدیک تهران گوشه گرفته و فقط به کار نقاشی دل بسته و به قول خودش از تمامی روزمرهگیها و جنجالهای هنری و غیرهنری و آلودگیهای شهری به آرامش و تنهایی پناه برده است.
عباس سارنج متولد خرداد 1325 در شهر زیبا و تاریخی اصفهان است. اگر چه در خانوادهای همه اهل موسیقی که بسیاری از ایشان از نوازندگان چیرهدست و برجسته و مهم موسیقی ایرانی هستند بزرگ شده، اما از کودکی علاقهاش را به نقاشی و مجسمه سازی بروز داده و پس از دوران ابتدایی خود را به هنرستان هنرهای زیبای اصفهان میرساند. اگر چه کتاب و کتابخوانیهای فراوان یا به قول خودش مسابقهی کتابخوانی با دوستان، او را با ادبیات ایران و جهان آشنا کرده و میتوانسته همچون برادر بزرگتر به ادبیات و زبان پناه برد، شوق نقاشی غلبهی بیشتری میکند تا در سال 1344 از هنرستان فارغالتحصیل و در همان سال در کنکور دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران پذیرفته و به کارگاه استاد حمیدی وارد میشود.
سر پرشور و نوجوی او که شیوههای سنتی آموزش را برنمیتابد از هنرستان تا دانشگاه او را نوگرا میپرورد و پایداریاش در شیوههای امپرسیونیسم و فوویسم به جای ساخت و سازهای کهنه، توجه استادان تحصیل کرده را برمیانگیزد. وقتی استادان کارهای دانشجویی او را تائید میکنند با جرأتی افزون راه و روش نقاشی نوین را پی میگیرد.
نوجوییهای او و شناختش از گرافیک معاصر که قبلاً با آثار تصویرسازی در کتاب هفته، تلنگر خورده بود در سال دوم با حضور مرتضی ممیز و اضافه شدن واحد گرافیک به درسهای نقاشی، او را به سمت طراحی گرافیک رهنمون میشود تا در سال 1346 با معرفی ممیز و حضور در آژانس تبلیغاتی «فاکوپا» به سرپرستی فرهاد هرمزی آیندهاش در رشتهی گرافیک رقم میخورد.
با بسیاری از طراحان بنام آشنا و نزدیک میشود و میآموزد و طراحی گرافیک، حرفهی اصلی او میشود و تا آغاز دوران بازنشستگی در اداره فعالیتهای فوق برنامه دانشگاه تهران، فرهنگسرای نیاوران، تالار رودکی، مرکز هنرهای تجسمی و مرکز هنرهای نمایشی مشغول به کار میشود.
از سال 1351 علاوه بر آموزش طراحی و نقاشی، تهیه و تولید بروشورها و پوسترهای تئاتر 21 نمایشگاه پربیننده و مهم از آثار کاریکاتور، طنز نگاری و عکاسی از هنرمندان برجستهی ایران و جهان را برگزار میکند.
فعالیت پر ثمر دیگر سارنج، چاپ و نشر پوستر و آلبوم از مشاهیر ادب و هنر ایران و جهان است، همراه ارائهی مختصری از زندگینامههای ایشان که دانشجویان بسیاری خواستار و خریدار آنها میشوند و همچنین تدارک نمایش فیلم از زندگی هنرمندان و ترتیب سخنرانیهای اساتید معتبر در تمام زمینههای هنری، او خود مینویسد: «مخلص کلام اینکه تالار عبید تمام هم و کوشش خود را دربارهی مسئولیتی که برای بالا بردن دانش و بینش هنری بازدیدکنندهها و علاقهمندان بود، انجام داد و … »
عباس سارنج در طول زندگی پربار خود تاکنون بیش از 30 نمایشگاه فردی و جمعی در ایران و جهان برگزار کرده که تعدادی از آنها به شرح زیر است:
1347 تالار نقش، تهران/ 1348 تالار نقش، تهران/ 1350 دانشکده هنرهای زیبا تهران/ 1352 تالار فرهنگ، مسجد سلیمان/ 1354 تالار قندریز، تهران/ 1355 گالری لوترک، تهران/ 1355 پنجاه سال گرافیک ایران، تهران/ 1356 نمایشگاه بین المللی کاریکاتور، تهران/ 1356 تالار قندریز، تهران/ 1357 نخستین نمایشگاه هنر گرافیک آسیا، تهران/ 1364 دومین بینال هنر، آسیا داکا/ 1365 موزه هنرهای معاصر، تهران/ 1365 سومین بینال هنر، آسیا داکا/ 1366 اولین نمایشگاه دوسالانه گرافیک طراحان، تهران/ 1368 دومین نمایشگاه دوسالانه گرافیک طراحان، تهران/ 1369 گالری افرند، به مناسبت بزرگداشت هزارمین سال شاهنامه فردوسی، تهران / 1372 گالری آریا، تهران/ 1373 گالری بامداد، تهران/ 1373 خانه ایران، پاریس، فرانسه/ 1378 گالری الهه، تهران/ 1382 نمایشگاه جشن مهرگان، اورنج کانتی، کالیفرنیا/ 1383 گالری الهه، تهران/ 1386 گالری ماه مهر، تهران
عباس سارنج اگر چه در انزوا است؛ اما همچنان با تیزهوشی هنر و جامعه را نقد میکند و مراقب است و پرکار نقاشی میکند. خود را به بالای کوهها میرساند و زمین را زیر پای خود مینوردد. همچنان دوران جوانی قلهها و بلندیها را از آن و لایق خود، هنر و انسان معاصر میخواهد.
ابراهیم حقیقی