در زندگی امروز همیشه و همه جا با کلمات درگیر هستیم. از تلفنهای هوشمند گرفته تا کتابها، وبسایتها و… . ما همواره از کلمات نوشتاری استفاده میکنیم. از جزوات راهنمایی محصولات گرفته تا جعبههای فروشگاه، انواع نوشتهها در اطراف ما دیده می شوند. ما اغلب بر قدرت نوشتاری کلمه تأمل میکنیم. اما به ندرت نقش طراح را در تقلید از لحن کلمه یا جمله در نظر میگیریم.
در پشت صحنه، یک طراح وقت میگذارد ظاهر متن را متناسب با هدف آن هماهنگ میکند. به بیان سادهتر حالات، جو و احساسات مختلف را میتوان به سادگی از طریق انتخاب نوع فونت بیان کرد. این کار تحت عنوان تایپوگرافی بررسی میشود.
در این مقاله، درب ذهن شما را به همه مواردی که باید درباره تایپوگرافی بدانید، باز میکنیم. ما با تعریف تایپوگرافی، از جمله تاریخچه مختصری از ریشه آن، شروع خواهیم کرد. سپس به مزایای تایپوگرافی خوب و تأثیری که میتواند بر کاربران شما بگذارد، خواهیم پرداخت. با روزرنگ همراه باشید.
بیشتر بخوانید: گرافیک دیزاینر کیست و چه مهارتهایی باید داشته باشد؟
تایپوگرافی چیست؟
تایپوگرافی به معنای طراحی و تنظیم حروف و متن است. تایپو گرافی باعث میشود متون خوانا، واضح و از نظر بصری برای خواننده جذابتر شوند. تایپوگرافی اجزای مختلفی دارد. سبک، شکل و ساختار قلم زیر مجموعه و اجزای تایپوگرافی هستند. با قرارگرفتن صحیح این اجزا در کنار هم پیامها بهتر به مخاطبان منتقل میشوند. افراد راحتتر با مطالب ارتباط برقرار میکنند. بهطور خلاصه، تایپوگرافی به متن شما روح میبخشد.
پیشینه تایپوگرافی را میتوان در قرن جدید بررسی کرد. قبل از ظهور اینترنت و شبکههای اجتماعی، تایپوگرافی یک کار تخصصی بود. در آن زمان بیشتر با منابع مکتوب و کارهای عمومی مرتبط بود. اولین نمونه تایپوگرافی را میتوان در کتاب گوتنبرگ مشاهده کرد. این کتاب انقلابی را در چاپ و تایپوگرافی غرب به وجود آورد.
سبک استفاده شده در کتاب گوتنبرگ اکنون با نام Textura شناخته میشود. امروزه میتوانید آن را در فهرست کشویی قلم در برنامههای اصلی دسکتاپ مشاهده نمایید. با تولد اینترنت، انفجاری خلاقانه در هنر تایپوگرافی بهوجود آمد. ناگهان، طراحان وب تعداد زیادی قلم و گزینه در اختیار داشتند. این موضوع باعث میشد تایپوگرافی از نظر بصری متنوعتر از هر زمان دیگری باشد.
چرا تایپوگرافی مهم است؟
- تایپوگرافی بسیار فراتر از انتخاب فونتهای زیباست. این یک مسئله حیاتی در طراحی رابط کاربری است. تایپوگرافی انسجام بصری قوی ایجاد میکند، موجب متعادل شدن وبسایت میشود و به محصول یا سایت شما نوعی لحن و بیان یکپارچه میبخشد. تایپوگرافی باید کاربران شما را راهنمایی و آگاه سازد، قابلیت خوانایی و دسترسی را بهینه کرده و از یک تجربه کاربری عالی اطمینان حاصل نماید.
- تایپوگرافی باعث شناخته شدن برند میشود. تایپوگرافی خوب نه تنها باعث افزایش شخصیت وبسایت میشود، بلکه کاربران شما بهطور زیرمجموعهای شروع به مرتبط ساختن حروف چاپی موجود در سایت شما با نام تجاری شما میکنند. تایپوگرافی منحصر به فرد و مداوم به شما کمک میکند تا یک کاربر قوی را دنبال کنید. توجه ویژه به تایپو گرافی اعتماد کاربران را به خود جلب کرده و به پیشبرد نام تجاری برند کمک کنید.
- تایپوگرافی بر تصمیمگیری تأثیر میگذارد. در واقع تایپوگرافی تأثیر زیادی در نحوه هضم و ادراک کاربران از اطلاعات منتقل شده توسط متن دارد. قلمی چشمنواز بسیار قانع کنندهتر از قلمهای ضعیف خواهد بود.
- تایپوگرافی توجه خوانندگان را به خود جلب میکند. تایپوگرافی خوب میتواند معیاری برای ماندن یک دقیقهای یا نیم ساعت در وب سایت شما باشد. مهم است که وب سایت شما از نظر بصری تحریککننده و به یاد ماندنی باشد و تایپوگرافی نقش بهسزایی در این روند دارد.
عناصر مختلف تایپوگرافی
تایپوگرافی نیز مانند هر هنر دیگری از اجزایی تشکیل شده است که برای بهرهوری مناسب باید آن اجزا و ویژگیهایشان را شناخت. در ادامه چند عنصر اصلی طراحی تایپی را معرفی میکنیم تا ضمن آشنایی بیشتر، بهتر بتوانید از هنر تایپوگرافی استفاده نمایید.
بیشتر بخوانید: تفاوت تصویرسازی و تصویرگری چیست؟
قلمها و حروف تایپ
تفاوت زیادی بین نوع حروف و قلمها وجود دارد، بسیاری از افراد این دو را مترادف میدانند اما اشتباه است. نوع متن یک سبک طراحی است که شامل تعداد بیشماری کاراکتر با اندازه و وزن متفاوت است. در حالی که فونت یک نمایش گرافیکی از کاراکتر متن است. به زبان ساده، نوع متن مجموعهای از قلمهای مرتبط است، در حالی که فونتها به وزنها، عرضها و سبکهایی که نوع متن را تشکیل میدهند اشاره دارند.
در کل سه نوع اصلی متن وجود دارد: serif ، sans-serif و تزئینی. معمولا یک طراح خوب بیش از سه قلم استفاده نمیکند و استفاده از فونتهای تزئینی را به حداقل میرساند. اکثر طراحان قلمهای serif را با قلمهای sans-serif جفت میکنند ، مانند قرار دادن متن اصلی در فونت serif و قرار دادن عنوان در فونت sans-serif یا برعکس.
تضاد
کنتراست یا تضاد به انتقال ایدهها یا پیامی که میخواهید به خوانندگان خود بدهید کمک میکند. کنتراست متن شما را جالب و معنی دار میکند. همچنین باعث جلب توجه بیشتر نیز میشود. اکثر طراحان با ایجاد فضاهای مختلف، با استفاده از رنگها، سبکها و اندازهها برای ایجاد تأثیر و از بین بردن یکنواختی، کنتراست ایجاد میکنند.
ثبات
ثابت نگه داشتن حروفچینی برای جلوگیری از یک رابط گیجکننده و نامرتب خیلی مهم است. هنگام انتقال اطلاعات، حفظ سبک قلم ضروری است. بنابراین خوانندگان شما فوراً آنچه را که میخوانند درک و شروع به مشاهده یک الگو میکنند. پس بهتر است حواستان به نوع قلم انتخابی خود باشد و یکپارچگی و ثبات را در کار خود حفظ کنید تا زمینه سردرگمی مخاطب و بینظمی محتوای خود را فراهم نکنید.
فضای سفید
از فضای سفید اغلب بهعنوان “فضای منفی” یاد میشود که فضای اطراف متن یا طرح گرافیکی است. این فضا اغلب نادیده گرفته میشود و معمولاً مورد توجه کاربر قرار نمیگیرد، اما استفاده صحیح از فضای سفید باعث میشود که رابط کاربری شما به هم نریزد و متن قابل خواندن باشد. فضای سفید حتی میتواند توجه را به متن جلب کند و یک تجربه کلی زیبایی را ارائه میدهد.
ترازبندی
برای داشتن محتوای منسجم و یکپارچه لازم است بین متن، تصاویر و گرافیک، اندازه و فاصلههای متناسب وجود داشته باشد که به این کار ترازبندی میگویند. بسیاری از طراحان رابط کاربری حاشیههایی را ایجاد میکنند تا از منطبق بودن آرم، هدر و متن آنها با یکدیگر اطمینان حاصل کنند.
هنگام تراز کردن رابط کاربری خود، خوب است که به استانداردهای صنعت توجه کنید. بهعنوان مثال، تراز كردن متن به سمت راست برای خوانندگانی كه از چپ به راست میخوانند، تعارض به نظر میرسد و بالعکس.
رنگ
رنگ یکی از مهیجترین عناصر تایپوگرافی است. طراحان میتوانند با استفاده از رنگ، خلاقیت ایجاد نمایند و رابط کاربری را به مقام بالاتری ارتقا دهند. رنگ قلم شما میتواند متن را برجسته کرده و صدای پیام را دقیقتر و سریعتر به شما منتقل کند. رنگ دارای سه جز اصلی است: مقدار، رنگ و اشباع. یک طراح خوب میداند چگونه این سه مولفه را متعادل کند تا متن را حتی برای افرادی که دارای ضعف بینایی هستند، چشمنواز، واضح و خوانا کند. اغلب، طراحان این کار را با مشاهده متن در مقیاس خاکستری (بدون رنگ) آزمایش میکنند و در صورتی که متن بیش از حد تیره یا بسیار روشن نسبت به رنگ زمینه باشد تغییراتی ایجاد میکنند.
اولویتبندی
اولویتبندی یکی از مهمترین اصول تایپوگرافی است. هدف از این کار ایجاد تمایز و رتبهبندی مطالب و عناوین است. در واقع با رعایت اولویتبندی در تایپوگرافی مشخص میکنیم که کدام مطالب و عناوین سریعتر و در ابتدا مورد توجه مخاطب قرار گیرند. در عصر حاضر طراحان فرصت کمی برای جلب توجه افراد در اختیار دارند بنابراین ناچار هستند که برای حروف، فضاهایی اختصاصی ایجاد نمایند تا کاربران، اطلاعات لازم را در مدت کوتاهی بهدست آورند. این اولویتبندی و انسجام را میتوان با عناصری چون اندازه، رنگ، کنتراست و همترازی ایجاد کرد.
بیشتر بخوانید: دیزاین یا طراحی؟ مسئله این است
چگونه قلمی مناسب برای وب سایت خود انتخاب کنید؟
تا اینجا با عناصر مختلف تایپوگرافی و ویژگیهای هرکدام آشنا شدیم. اکنون میخواهیم بدانیم چگونه و بر چه اساسی باید نوع حروف خود را انتخاب کنیم. با انتخاب تعداد زیادی قلم و حروف مختلف، احساس غرق شدن خواهید کرد. در واقع شما نباید هر قلمی که به نظر زیبا میرسد را انتخاب و در کار خود استفاده نمایید بلکه باید به موارد زیادی در انتخاب خود توجه نمایید تا به نتیجه مطلوب برسید.
به شخصیت برند خود فکر کنید
سایت و محتوایی که تولید میکنید باید متناسب با اهداف شما و احساسی که میخواهید به مخاطب خود منتقل کنید باشد. آیا میخواهید از یک فضای دوستانه الگوبرداری کنید؟ آیا میخواهید سایت دارای فضایی جدی باشد یا سرگرم کننده؟ مهم است که تایپوگرافی شخصیت برند یا محصول را منعکس کند. یک نقطه شروع خوب در مواجهه با چنین چالشی این است که خصوصیات اصلی برند خود را مشخص کنید و شروع به جمعآوری حروف چاپی کنید که این صفات را منعکس میکند. از آنجا میتوانید یک روند رو به رشد را مشاهده کنید.
به لحن کلام خود فکر کنید
هماهنگ بودن فونت انتخابی با لحن و منظور شما خیلی مهم و اثرگذار خواهد بود. بهعنوان مثال، اگر میخواهید اطلاعات جدی یا مهمی را منتقل کنید، نباید یک قلم سبک یا تزئینی انتخاب کنید شاید آن قلم خیلی خوانا و زیبا باشد ولی باعث حواسپرتی مخاطب میشود.
خوانا و روان باشید
هیچ چیز بدتر از وب سایتی نیست که زیبا به نظر برسد اما ناخوانا باشد، در چنین حالتی مخاطب وادار به بازگشت و خروج میشود زیرا دستورالعملها نامشخص هستند. هنگام تصمیمگیری برای وارد کردن نوع حروف در رابط کاربری، سبک، زیبایی و حواشی را کنار بگذارید و در مورد خوانایی و در دسترس بودن فونت تأمل کنید. آیا متن شما راحت و سریع خوانده میشود؟ آیا کاراکترها به اندازه کافی تفکیک شده هستند؟
عملکرد را در نظر بگیرید
گاهی طراحان فراموش میکنند که قلم انتخابی آنها باید با مرورگری که از آن استفاده میکنند نیز متناسب باشد. مجموعههای قلم متداول، مانند فونتهای گوگل، فایلهای فونتی مبتنی بر وب را ارائه میدهند که میتوانند بدون هیچ مشکلی بهطور کامل در مرورگر ارائه شوند.
تایپ دیزاین
موضوع دیگری که گاهی در تایپوگرافی با آن مواجه میشویم، تایپ دیزاین است. درواقع تایپ دیزاین هنر و روند طراحی حروف و فونت است. این واژه اغلب بهصورت مترادف با اصطلاح “طراحی قلم” استفاده میشود ، زیرا بیشتر افراد غیر طراح به جای حروف تایپ به قلمها اشاره میکنند. تایپ دیزاین با دستخط و خوشنویسی تفاوت دارد.
در اینجا به یک مجموعه کامل از اعداد و حروف ویژه استفاده در یک سیستم نوشتاری تکثیرپذیر مثل فونت نیاز داریم. کسی که این کار را انجام میدهد “تایپ دیزاینر” نامیده میشود. پیشینه تایپ دیزاین به زمان گوتنبرگ و استفاده از حروف چاپی متحرک برمیگردد. در اینجا چون حروف جابهجا میشدند، به مرور زمان طراحان لازم دیدند که برای راحتی و سریعتر شدن مراحل چاپ باید از قید و بند ابزارهای خوشنویسی خود را رها کنند و براساس ویژگیها و محدودیتهای هر دستگاه حروف را به فرم خاصی طراحی نمایند.
نتیجهگیری
تایپوگرافی یک امر مهم در طراحی رابط کاربری است و نباید نادیده گرفته شود. تسلط بر تایپوگرافی به شما در مسیر تبدیل شدن به یک طراح خارقالعاده کمک میکند. اگر مطمئن نیستید از کجا شروع کنید، به وبسایتهای مورد علاقه خود سر بزنید. شروع به دیدن و یادداشت کردن نمایید.
تایپوگرافی نه تنها ارتباط مستقیمی با ارج نهادن به متن دارد، بلکه مسئولیت جذب مخاطب در روند خواندن و همچنین حفظ توجه مخاطب در کل متن را به عهده دارد. اگرچه بهطور بالقوه میتوان از تایپوگرافی برای جلب توجه خواننده برای شروع خواندن و ایجاد یک متن زیبا یا جذاب استفاده کرد، اما کار تایپوگرافی محدود به زیباییشناسی نیست.
هدف تایپوگرافی این است که تجربه خواندن را عملی و مفید کند. استفاده از رنگهای پر رنگ، حروف مختلف و زمینههای رنگارنگ در طراحی تایپوگرافی ممکن است چشمنواز باشد. اما ممکن است برای همه متن مناسب نباشد و باعث شود متن شما ناخوانا شود. استفاده بیش از حد از عناصر طراحی مانند رنگها و حروف چاپی میتواند تجربه خواندن را ناخوشایند کند و مانع از انتقال پیام نویسنده متن به خوانندگان شود.
اهمیت تایپوگرافی نشان می دهد که باید به این مقوله توجه ویژه کنیم. همان طور که از سالها پیش برندها به تایپوگرافی اهمیت می داده اند، مانیز در هنگام انتخاب تایپوگرافی دقت لازم را داشته باشیم، تا بتوانیم از قابلیتهای این المان موثر در برندینگ برای محصول و برند خود بهره ببریم. گاهی شاید به نظر نیاید، اما جزئیات همه چیز است.
قلمها و حروف تایپ، تضاد، ثبات، فضای سفید، تراز بندی، رنگ، اولویت بندی
تایپوگرافی انسجام بصری ایجاد میکند، باعث شناخته شدن برند می شود، بر تصمیم گیری مخاطب و کاربر تاثیر می گذارد و توجه خوانندگان را به خود جلب می کند.
تایپوگرافی به معنای طراحی و تنظیم حروف و متن است. تایپو گرافی باعث میشود متون خوانا، واضح و از نظر بصری برای خواننده جذابتر شوند. تایپوگرافی اجزای مختلفی دارد. سبک، شکل و ساختار قلم زیر مجموعه و اجزای تایپوگرافی هستند.