به روزهاى پايانى هفته گرافيك نزديك مى شويم. امسال براى نخستين بار، بخش «موشن گرافيك» به اين رويداد اضافه شد كه با استقبال ويژه اى از طرف طراحان اين رشته مواجهه گشت. همچنين سلسله نشست ها و كارگاه هاى تخصصى متعددى به اين مناسبت برگزار شد. در همين راستا، روزرنگ گفت و گويى با «رضا علوى» از داوران بخش موشن گرافيك امسال ترتيب داده است.
رضا علوى، طراح گرافیک و Visual Designer متولد ١٣۵۵ است و کارشناسى گرافیک از دانشگاه آزاد تهران و دو مدرک کارشناسى ارشد در رشته هاى motion design و film directing از امریکا دارد. او هم اکنون در زمینه موشن گرافیک و app design در امریکا مشغول به کار است. علاوه بر این، رضا یک کمپانى شخصى براى اپلیکیشن موبایل با نام “ZooKazam” دارد كه يك باغ وحش مجازى است. جالب است كه بدانيد او فعاليت هاى ديگرى هم دارد كه از اين قرار است: موشن ديزاينر در كمپانى maxmedia، پژوهشگر اجرام آسمانى SkyResearcher و طراح اسباب بازى ToyCreator
كمى از خودتان بگوييد و اينكه چطور شد طراح شديد؟
– من رضا علوى هستم. راستش خودم هم نمى دانم كه چه چطور طراح شدم؛ اما اگر برگردم و نگاهى به پشت سرم بياندازم، مشخصا با تجربياتى كه من به دنبالشان رفتم، طراحى گرافيك بهترين كارى بود كه مى توانستم براى خودم انتخاب كنم.
آقاى علوى اگر بخواهيم تعريف درستى از موشن گرافيك ارايه بدهيم، بايد چه بگوييم؟
– من چندين بار اين نكته را متذكر شدم كه به طور كلى در دنياى هنر و ديزاين و بخصوص در مقوله هايى كه از تمامى هنرها و تكنيك هاى ديگر تشكيل شده اند، چندان آسان نيست كه يك تعريف جامع و كلى داشته باشيم. موشن گرافيك هم از اين مساله مستثنا نيست. واقعا نمى شود تعريف دقيقى از موشن گرافيك ارايه داد اما به طور كلى فكر مى كنم بهترين تعريفى كه مى شود داشت اين است كه طراحى موشن هنريست كه به گرافيك زندگى مى بخشد.
كدام كارتان را بيشتر از همه دوست داريد؟
– اگر اين سوال را سال بعد از من بپرسيد به طور قطع جوابى كاملا متفاوت با الان خواهم داد. من هر كارى را كه در زمان «اكنون» در حال انجامش هستم بيشتر از هرچيز ديگرى دوست دارم. پس سال بعد كارى را كه دارم در سال ٢٠١٦ انجام مى دهم از همه بيشتر دوست خواهم داشت.
از نظر شما معيار سنجش يك موشن گرافيك خوب چيست؟ يا چه چيزى يك موشن خوب را از موشن بد جدا مى كند؟
-المان هاى مختلفى باعث مى شود كه يك كار موشن گرافيك، اثر خوبى از آب دربيايد. از طراحى هاى اوليه گرفته تا انيميشن، اديت، صدا و موزيك. اما كلا به طور شخصى من فكر مى كنم اثرى خوب است كه بعد از ديدن آن، دلتان بخواهد برگرديد و دوباره آن را ببينيد. اثرى كه حسى در درونت به وجود بياورد كه ناخودآگاه بگويى: آفرين!
البته اين نظر كلى من درمورد ديزاين است و منحصر به موشن نمى شود.
در طراحى آثارتان چه فرآيندى را طى مى كنيد؟
-من به طور كلى مسير خاصى ندارم و بهتر است اينطور بگويم كه اين خودِ كار است كه مسير مرا مشخص مى كند. زمانى كه پروژه اى را شروع كنم خودم را به دستش مى سپارم تا ببينم من را به كدام طرف مى برد. شايد شروع كار با خواندن يك كتاب در مورد فيزيك آغاز شود يا از مكالمه ى خيلى معمولى با يك دوست در خيابان.
براى من نقطه ى آغاز كار، درست مثل باز كردن دريچه ى يك سد مى ماند كه وقتى باز شد، جريان آب با سرعت مسير خودش را پيدا خواهد كرد.
آخرين كارى كه تحسين شما را برانگيخته است؟
-طراحى يك synthesizer كه توسط جمعى از طراحان و مهندسان سوئدى كار شده است. نوع نگاه به ساخت و ديزاين اين وسيله به قدرى جالب و جديد است كه باعث شده من آن را بر روى ميز كار خودم و هميشه در كنارم داشته باشم.
باتوجه به تغيير نام «روز جهانى گرافيك» به «روز جهانى ديزاين» تعريف شما از ديزاين چيست؟
-اين سوال هم از آن سوال هاى بحث برانگيز است كه در نهايت جواب قطعى و دقيقى نخواهد داشت. اما در مورد تغيير نام روز «گرافيك» به «ديزاين» تصور مى كنم حركت بسيار هوشمندانه اى بود. كلمه گرافيك ما را محدود مى كند به يك سرى رويدادهايى كه منحصرا به گرافيك اختصاص دارند؛ در حاليكه واژه ديزاين، افق وسيع ترى را پيش روى ما خواهد گذاشت. نظر من اين است كه چه بهتر اگر طراحان گرافيك، خودشان را صرفا «طراح» قلمداد نكنند تا اين جرات را بيابند كه پا در حيطه هاى ديگر ديزاين بگذراند و افق ديدشان را وسعت ببخشند.
چه چيزى را الان مى دانيد كه دوست داشتيد سال ها پيش مى دانستيد؟
-هرچيزى كه الان مى دانم بايد و حتما الان مى دانستم. مطمئنا اگر چيزى را كه الان مى دانم و به نظرم بسيار مهم است كه بدانم، قبلا مى دانستم؛ اصلا به دردم نمى خورد. دانستن، بسيار به زمان، مكان و شرايط مرتبط است.
از نظر شما مهم ترين اولويت ها در زمان كار بر روى يك پروژه گرافيك ديزاين يا موشن گرافيك چيست؟
-مهم ترين و شايد تنها اولويت اين است كه با كارى كه در حال انجامش هستيد ارتباط برقرار كرده و از آن لذت ببريد. اگر كارى را كه مى كنيد با تمام وجود لمس كنيد و با آن زندگى كنيد، مطمئن باشيد كه در نهايت اثر خوبى خلق خواهيد كرد.
چه توصيه اى براى طراحان جوان داريد؟
-راستش من از طراحان جوان ياد مى گيرم. نوع نگاه نسل جوان، دريچه اى جالب به دنيايى است كه هر روز در حال تغيير و دگرگونى ست. واقعا از اينكه بخواهم به كسى توصيه اى داشته باشم خوشحال نمى شوم و اينكار باعث مى شود كه معذب شوم.
چه چيزى يا شخصى بيشترين تاثير را بر روى شما و آثارتان داشته است؟
– صددرصد اشخاص فراوانى بوده اند و هستند كه بر روى ذهن و كار من تاثير گذاشته اند. نكته ى مهم اين است كه فقط طراحان و هنرمندان نبوده اند كه بر روى مسير من تاثير گذاشته اند بلكه موارد ديگرى هم وجود دارد. مثلا اين روزها من بيشتر به فيزيك و مبحث «ماده تاريك» علاقه مند شده ام و مسلما تاثير اين مقوله ها در كار من مشخص و برجسته خواهد بود.
آخرين پروژه اى كه به اتمام رسانديد؟
– طراحى يك jukebox براى يك فروشگاه موزيك به نام Criminal Records در آتلانتا كه البته اين پروژه هم اكنون در حال اجراست.
شعار شخصى شما در طراحى گرافيك چيست؟
– مى خواستم بگويم با شعار مخالفم اما ديدم خود اين هم يك شعار است!!
–و آخرين حرف؟
بدرود