مراسم بیستمین سالگرد درگذشت مرتضی ممیز، طراح برجسته و اثرگذار گرافیک ایران، جمعه‌شب در خانه هنرمندان ایران برگزار شد؛ رویدادی که علاوه بر نمایش آثار این هنرمند، فرصتی برای گفت‌وگو درباره میراث او و جایگاه امروز گرافیک ایران بود.
تأکید سفیر فرانسه بر نقش ممیز در پویایی گرافیک ایران
پیر کوشار، سفیر فرانسه در ایران، در این مراسم با اشاره به تأثیر ماندگار ممیز گفت که او سهمی بی‌بدیل در شکل‌گیری گرافیک مدرن ایران داشته است. به گفته او، پویایی کم‌نظیر امروز گرافیک ایران نتیجه تلاش و آموزش‌های ممیز برای پرورش نسل‌های جدید طراحان است.
کوشار همچنین این رویداد را فرصتی برای تقویت ارتباطات فرهنگی ایران و فرانسه دانست. او یادآور شد که ممیز سال‌ها در فرانسه تحصیل کرده و از طریق انجمن بین‌المللی گرافیک، ارتباط حرفه‌ای نزدیکی با طراحان فرانسوی داشته است.
سفیر فرانسه در ادامه با اشاره به نمایش پوسترهای مسابقات تنیس رولان گاروس در خانه هنرمندان ایران گفت: این مسابقات یکی از معتبرترین رویدادهای ورزشی جهان است که طراحی پوسترهای آن طی چهار دهه گذشته به طراحان نامدار سپرده شده است. او ابراز امیدواری کرد که این نمایشگاه زمینه‌ساز همکاری‌های بیشتری میان دو کشور باشد.
«زندگی بدون نشانه‌ها ممکن نیست»
محمدمهدی عسگرپور، مدیرعامل خانه هنرمندان ایران، در سخنرانی خود بر جایگاه ویژه مرتضی ممیز در هنر معاصر تأکید کرد. او گفت: «ما با نام استاد ممیز زندگی می‌کنیم؛ نه فقط به‌خاطر گالری بزرگی که به نام اوست، بلکه به دلیل نقش تعیین‌کننده‌اش در شکل‌دادن به هویت بصری معاصر ایران.»
عسگرپور با اشاره به اهمیت نشانه‌ها در زندگی امروز افزود: ممکن است بدون فیلم یا موسیقی زندگی کنیم، اما بدون نشانه‌ها نه. او گفت که کار ممیز و هم‌نسلانش، خلق جهانی از نشانه‌ها و معنا بود؛ جهانی که کیفیت فرهنگ یک جامعه را تعیین می‌کند.
ممیز؛ هنرمندی با دغدغه‌های حرفه‌ای و صنفی
امرالله فرهادی، طراح گرافیک، نیز در این رویداد به گستره تأثیر ممیز اشاره کرد. او گفت بسیاری از جریان‌های مؤثر گرافیک ایران را می‌توان در آثار اورجینال ممیز ریشه‌یابی کرد؛ از نقش او در شکل‌گیری دانشکده هنرهای زیبا گرفته تا تلاش‌ها برای ایجاد ساختارهای صنفی.
فرهادی تأکید کرد که ممیز از دغدغه‌مندترین هنرمندان ایران بود و تأسیس انجمن صنفی طراحان گرافیک ایران در سال ۱۳۷۶ یکی از مهم‌ترین میراث‌های اوست؛ نهادی که هنوز یکی از تکیه‌گاه‌های اصلی حرفه طراحی گرافیک در کشور محسوب می‌شود.
سه بخش نمایشگاهی و رونمایی از سایت جدید
انوشیروان ممیز، فرزند استاد ممیز، درباره جزئیات برنامه امسال توضیح داد:
- بخش اول، نمایشگاه مروری بر زندگی و فعالیت‌های حرفه‌ای مرتضی ممیز است که به کوشش معراج قنبری گردآوری شده و در گالری ممیز در معرض دید قرار گرفته است.
- بخش دوم، ویژه آثار تاکو ساتو، طراح برجسته ژاپنی و رئیس انجمن طراحان ژاپن است. مجموعه‌ای ویدئویی از آثار او در نمایشگاه پخش می‌شود و مخاطبان می‌توانند با نمونه‌ای دقیق از مینیمالیسم ژاپنی آشنا شوند.
- بخش سوم، شامل پوسترهای اورجینال مسابقات تنیس اوپن فرانسه از سال ۱۹۸۰ تا ۲۰۲۴ است؛ مجموعه‌ای ۴۴ ساله از پوسترهایی که هر سال توسط هنرمندان معتبر جهان طراحی شده است.
در ادامه این برنامه، سایت جدید مرتضی ممیز نیز رونمایی شد؛ سایتی که به گفته انوشیروان ممیز، با طراحی احمد ذوالفقاریان توسعه یافته و اطلاعات دقیق و آرشیوی گسترده از زندگی و آثار استاد را در اختیار پژوهشگران و علاقه‌مندان قرار می‌دهد.
تاکو ساتو، طراح ژاپنی، نیز با ارسال پیام تصویری به نقش ارتباطات فرهنگی بین‌المللی ممیز اشاره کرد و از تجربه‌های همکاری، سخنرانی‌ها و داوری مشترک با او یاد کرد؛ تجربه‌هایی که به گفته او تأثیر عمیقی بر نگاهش به گرافیک داشته است.
زمان بازدید
نمایشگاه بزرگداشت بیستمین سالگرد درگذشت «مرتضی ممیز» در سالن استاد شهناز خانه هنرمندان ایران آغاز به کار کرده و علاقه‌مندان می‌توانند تا ۳۰ آبان (به‌جز شنبه) از گالری‌های استاد ممیز، پاییز و زمستان بازدید کنند.