هفته گرافیک ۹۴ طی مراسمی با حضور دو طراح گرافیک برجسته «رودی باور» از فرانسه و «کن کاتو» از استرالیا و جمع کثیری از اساتید و طراحان گرافیک هم‌زمان با روز جهانی گرافیک، دوشنبه ۷ اردیبهشت‌ماه در تالار استاد جلیل شهناز خانه هنرمندان ایران افتتاح شد.
دکتر اکبر عالمی که اجرای این مراسم را بر عهده داشت، در ابتدا با اشاره به کم‌توجهی به نقش طراحان گرافیک در جامعه ایران چه از لحاظ بصری و چه طراحی محیطی و برنامه‌های تلویزیونی، گفت: طراحان گرافیک حتی در نوع لباس پوشیدن افراد یک جامعه نقش دارند. شهرداری‌ها و برنامه‌های تلویزیونی که الگویی برای افراد جامعه هستند باید از طراحان گرافیک به عنوان طراح و مشاور بهره ببرند که متاسفانه این کار را انجام نمی‌دهند.
عالمی که از اعضای هیئت انتخاب آثار نمایشگاه آثار طراحان موشن گرافیک ایران، است ضمن اشاره به کیفیت آثار در این بخش، ادامه داد: ما در این بخش 4 دی‌وی‌دی 2 ساعته کار را دیدیم و حال من بسیار از دیدن اینها خوب شد. کارها بی‌نقص نبود اما در انتهای 8 ساعت تماشای آثار من پر درآوردم. گرافیک به خودی خود یک اقیانوس بی‌انتها است. موشن گرافیک به وسیله نرم‌افزارهایی که به وجود آمده است چه پدیده‌هایی را می‌تواند خلق کند.
در ادامه برنامه علی رشیدی، رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی طراحان گرافیک ایران، ضمن خوش‌آمدگویی به حاضرین، گفت: خوشحالم از اینکه انجمن را در این کار بزرگ همراهی می‌کنید از همه اساتید، هنرمندان و هنردوستان تشکر می‌کنم که دعوت انجمن را قبول کردند و اینجا حضور دارند. امروز روز جهانی گرافیک است و بر پایی چنین جشن‌هایی در تمام دنیا در بین همه گرافیست‌ها مرسوم است و انجمن هم طبق سنت گذشته همین کار را هر سال انجام می‌دهد و خوشحالم که می‌توانم بگویم هر سال بزرگ‌تر و غنی‌تر برگزار می‌شود. علت اینکه ما امسال بحث موشن گرافیک (Motion Graphics)را مورد توجه قرار داده‌ایم این است که دنیای گرافیک خیلی بزرگ‌تر از طراحی پوستر و طراحی لوگو شده است و ما و جوانان و معلم‌هایمان باید بتوانیم در حیطه‌های دیگر هم باسواد شویم و سوادآموز باشیم و از این گستره وسیع استفاده کنیم. هدف انجمن این است که بتواند هر سال یک بخش از گرافیک غیر چاپی را مطرح کند و در معرض دید قرار دهد.
وی در ادامه افزود: امسال دو دستاورد بزرگ داشته‌ایم؛ یکی اینکه ما پس از 15 سال توانستیم موزه گرافیک را با کمک سازمان زیباسازی برپا کنیم، این دستاورد برای ما بسیار ارزشمند است نه فقط به عنوان اینکه یک ساختمان گرفته‌ایم بلکه به این دلیل که به هر صورت این رشته توانسته در فرهنگ ما به حدی پا بگیرد که سازمانی مثل زیباسازی حاضر شده فضایی را برای معرفی و شناختن این رشته در اختیار ما بگذارد. دومین دستاورد ما که اخیرا انجام شد این بودکه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، انجمن صنفی طراحان گرافیک ایران را به دلیل فعالیت‌های مستمرش به عنوان انجمن برتر و برگزیده انتخاب کرد.
مدیر هیئت مدیره انجمن طراحان گرافیک ایران، اضافه کرد: فعالیت‌های هیئت مدیره چیزی نیست جز ادامه فعالیت‌های دوستان، همکاران و اساتیدی که در 17 سال گذشته زحمت کشیدند و انجمن را به اینجا رساندند و همچنین شما اعضای انجمن که با پشتیبانی خودتان انجمن را حمایت کرده‌اید.
رشیدی در بخش دیگری از سخنانش به اهمیت نقش حامیان مالی در برگزاری هفته گرافیک اشاره کرد و اظهار داشت: ما فقط از طریق حق عضویت به هیچ وجه نمی‌توانیم کارهای بزرگ انجام دهیم و این کارها را دوستان عزیزی که به عنوان اسپانسر در کنار ما هستند، حمایت می‌کنند. امسال حامی اصلی ما «سازمان زیباسازی شهر تهران» است که من باید در اینجا از آقای جمال کامیاب که هم در موزه و هم در برپایی این هفته دست ما را گرفتند، بسیار تشکر کنم. «انتشارات هنر معاصر» حامی دیگری است که کلیه کارهای چاپی این هفته را بر عهده داشته است و همچنین شرکت «سپیا» به مدیریت آقای علیرضا جعفری که حمایت کارهای دیجیتال ما را برعهده داشته است.
وی در پایان گفت: امسال هفته گرافیک در سه محل یعنی خانه هنرمندان ایران، موزه هنرهای معاصر و موزه گرافیک مختلف برگزار می‌شود که من باید از آقایان سرسنگی و ملانوروزی برای در اختیار قرار دادن این محل‌ها نیز تشکر کنم. ما سه مهمان ویژه داریم که یکی را ساعد مشکی معرفی خواهد کرد اما دو مهمان دیگر از گرافیست‌های درجه یک بین‌المللی هستند و حضورشان در اینجا بسیار باعث افتخار ما است زیرا پس از نامه نگاری‌های فراوان و نشان‌دادن قدرت گرافیک ایران و علاقه‌مندی ما به این رشته، دعوت ما را قبول کردند.
در ادامه این مراسم، اکبر عالمی ضمن بیان توضیحاتی از تاریخچه موشن گرافیک که به سال 1800 میلادی و قبل از پیدایش سینما برمی‌گردد، پرداخت و سپس از ساعد مشکی برای ایراد سخنرانی دعوت کرد.
مشکی در ابتدای سخنانش با تبریک روز گرافیک به حاضرین، گفت: من قرار بود و قرار است که یک مهمان ویژه را معرفی کنم، مهمانی که در واقع صاحب‌خانه هستند ولی چون از راهی دور آمده اند من باید راجع به ایشان صحبت کنم و در انتها خواهم گفت که به چه دلیل مهمان ما امروز تشریف ندارند.
وی ادامه داد: این مهمان عزیز که قرار بود اینجا باشند و نمایشگاه را افتتاح کنند، خاطرات خوشی در دوران کودکی حداقل برای نسل من دارند. مهمان ما به واقع راز شکفتن پیله کرم ابریشم را می‌داند، وقتی بروید و نمایشگاهش را ببینید، متوجه می‌شوید. او راز همه آب‌های جهان را می‌داند، قصه گل‌های قالی، زال و رودابه و زال و سیمرغ را سال‌ها پیش برای ما گفته است. عجیب است که راز افسانه سیمرغ را هم به عنوان اولین کتاب به ما ارائه کرده است. او زبان کلاغ‌ها و سهره‌ها را می‌داند و راز بادبادک‌ها را می‌شناسد و از همه مهم‌تر اینکه او جادوگری است قهار اما نه مثل شعبده بازها کلاه و خرگوش دارد و نه مثل جادوگران عصا و جارو، یک قلم‌مو است و مقداری رنگ و کاغذ و جوهری از خیال و تخیل که ما را با آن به سرزمین‌های بسیار دور و خیال‌انگیزش می‌برد. ظاهرا هر وقت دلش می‌گیرد و قرار است که طنازی کند سراغ ملانصرالدین و امیر حمزه دلدار می‌رود و هر وقت خشن می‌شود سراغ جنگ ابر قدرت‌ها و سازمان ملل.
ساعد مشکی در ادامه، اظهار داشت: مهمان ویژه ما کارش را در رشته‌ای که درس خوانده بود، ادامه نداد و ما بسیار باید خوشحال باشیم چون با این کار باعث شد که ما این همه آثار خوب از او داشته باشیم و این همه خیال و تخیل را در تصویر‌ها و تصورهای او جا بگذاریم. در این دوره انجماد و سرمای تکنولوژی و آهن و آلودگی، پناه‌بردن به تصویرهای خیال‌انگیز مردی که کلکش زرین است بسیار دل‌نشین است. استاد نورالدین زرین‌کلک مهمان ما بود و من از صمیم قلب برایشان آرزوی سلامتی می‌کنم چون از آمریکا تشریف آورده‌اند فشار سنگین سفر و مراسم طولانی دیشب که برگزار شده، حال‌شان اصلا مناسب نبود و خیلی عذر خواستند از اینکه نمی‌توانند امروز بیایند. جای‌شان خالی است و امیدوارم ایشان را در موزه گرافیک ببینیم و مراتب ارادت و علاقه‌مان را به ایشان و آثارشان ابراز کنیم.
پس از سخنان ساعد مشکی، مصطفی اسدالهی برای رونمایی از جلد چهارم کتاب مجموعه مقالات طراحی گرافیک با عنوان «نشان اردبیهشت» به روی سن رفت و طی سخنان کوتاهی گفت: من برای معرفی نتیجه زحمات فرزاد ادیبی، مسئول مجموعه مقالاتی که تحت عنوان «نشان اردیبهشت» و دیگر دوستان‌شان در برگزاری این مسابقه اینجا هستم. می دانید که بحث موضوعات تئوری در طراحی گرافیک را دنبال می‌کنند که مبحث بسیار مهمی است.
اسدالهی که خود یکی از داوران مسابقه نشان اردیبهشت بوده است، سپس اضافه کرد: از همه کسانی که در این زمینه فعالیت داشته‌اند تشکر می‌کنم به ویژه هیئت داوران این مسابقه حسن بلخاری، مسعود سپهر، بهمن نامورمطلق و لادن رضائی. توصیه می‌کنم این کتاب را مطالعه کنید زیرا این اقدام انجمن بسیار خوب و مفید است و من به هیئت مدیره انجمن به دلیل همه فعالیت‌هایشان تبریک می‌گویم.
در ادامه این مراسم زهرا پاشایی، مدیر پروژه «کارنمای 94» کتابی حاوی مجموعه آثار اعضای انجمن صنفی طراحان گرافیک ایران، برای رونمایی از این کتاب و معرفی پروژه پشت تریبون رفت و گفت: به نظر من «کارنما» نه کتاب است و نه مجموعه آثار؛ کارنما بیشتر یک پل است. پلی که قرار است سفارش دهنده و طراح گرافیک را به هم وصل کند. امیدوارم این ارتباط با این کاری که ما انجام دادیم به درستی و موفقیت برقرار شود و بتواند پل مستحکمی باشد.
وی افزود: اولین گام تولید این کتاب، از انتشار فراخوان شروع شد. ما فراخوانی دادیم و از همه طراحان گرافیک عضو انجمن برای حضور دعوت کردیم. 501 طراح گرافیک با ارسال 2 هزار اثر از بهترین آثارشان ما را در کتاب «کارنما» همراهی کردند که من از تک‌تک‌شان سپاسگزارم. اجازه می‌خواهم از دوستانی که در انتشار این کار همراه ما بودند تشکر کنم؛ مدیر هنری «کارنما» آقای فرشید پارسی‌کیا، طراح قلم «میلاد» آقای رضا بختیاری‌فرد، آقای سلمان شاهیدفر به خاطر نظارت دقیق بر چاپ و البته «سازمان زیباسازی شهرداری تهران» که همواره حامی انجمن بوده است.
در ادامه اکبر عالمی از «رودی باور» و «کن کاتو» دعوت کرد تا برای لحظاتی بر روی سن حاضر شوند. این دو هنرمند برجسته طراحی گرافیک دنیا با حضور بر روی سن برای لحظات کوتاهی برای حاضرین سخن گفتند.
رودی باور ضمن تشکر از دعوت کنندگان، گفت: از من خواستید که درباره موشن، حرکت داشت و تحرک صحبت کنم، به نظر من نمی‌شود حرکت را دیزاین کرد زیرا حرکت در واقع یک فضا و اتمسفر است و همین موضوع هم درباره‌اش زیبا است.
کن کاتو نیز با نشان‌دادن کارت ویزیت (بیزنس کارت) خود، آن در هوا به حرکت درآورد و گفت: این موشن گرافیک است.
سپس مهدی مهدیان، دبیر سومین هفته گرافیک تهران به عنوان آخرین سخنران به گفتگو پرداخت و از همه دست‌اندرکاران انجمن صنفی طراحان گرافیک ایران، سازمان زیباسازی شهرداری تهران، موزه هنرهای معاصر تهران و اسپانسرها و داوران بخش موشن گرافیک آقایان اکبر عالمی، بهرام عظیمی، رضا علوی، مهرداد شیخان و امیرمحمد دهستانی تشکر کرد.
در پایان این مراسم، عکس دست جمعی گرافیست‌ها با حضور مهمانان خارجی، اساتید طراحی گرافیک و حاضرین، در فضای باز خانه هنرمندان ایران، گرفته شد.
گفتنی است، در سومین هفته گرافیک چهار نمایشگاه و هشت رونمایی کتاب برگزار خواهد شد. در برنامه نخست از ۷ اردیبهشت نمایشگاه آثار طراحان موشن گرافیک، نمایشگاه آثار نورالدین زرین‌کلک، رونمایی از کتاب کارنما و رونمایی از کتاب نشان اردیبهشت در خانه هنرمندان ایران برگزار شد.
هشتم اردیبهشت نیز آثار رودی باور و کن کاتو در موزه هنرهای معاصرافتتاح خواهد شد. روز پنجشنبه ۱۰ اردیبهشت ماه نیز در موزه گرافیک ایران نمایشگاه “درآغاز کلمه بود” با نمایش پوستر‌ها و جلد کتابهای تایپوگرافی افتتاح خواهد شد.
در آخرین برنامه این هفته نیز از جمعه ۱۱ اردیبهشت، نمایشگاهی از عکسهای بیژن صیفوری با عنوان «نیم دیگر» در مجموعه لاجوردی افتتاح خواهد شد. این عکسها تصاویری است که صیفوری از میهمانان انجمن صنفی گرافیک در دهه گذشته ثبت کرده است.
عکسها اختصاصی برای روز رنگاز ارسلان امانتی و لیلا ابراهیمی
باتشکر از مهرداد ذوالنور دبیر روابط عمومی هفته گرافیک